เเจกความรู้เรื่องยาสมุนไพร ทุกขนานครับ

ขี้เหล็กเทศ
ขี้เหล็กผี พรมดาน ชุมเห็ดเล็ก(ภาคกลาง) ขี้เหล็กเผือก หมากกะลิงเทศ ลับมืนน้อย ผักเห็ด (ภาคเหนือ) กิมเต่าจี้ ม่อกังน้ำ (จีน) ผักจี๊ด (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน)
สรรพคุณ : ทั้งต้นและใบ ใช้แห้งประมาณ 6-10 กรัม ส่วนใบสดเพิ่มอีกประมาณ 1 เท่าตัว ใช้ต้มกินหรือคั้นเอาน้ำกิน ถ้าใช้ภายนอก ควรตำก่อนแล้วใช้พอก กินจะมีรสขม ใช้ขับของเสียออกจากไต ใช้กล่อมตับ รักษาอาการบวม ถอนพิา รักษาอาการไอ หอบ ท้องผูก หนองใน ปวดหัว ปัสสาวะเป็นโลหิต แผลบวมอักเสบ ตาแดง แมลงสัตว์กัดต่อย หรือถูงูกัด ฝักและเมล็ด ใช้แงประมาณ 6-10 กรัม ใช้ต้มน้ำกินมีรสชุ่ม ขม แต่มีพิา บำรุงกระเพาะอาหารใช้กล่อมตับ ทำให้การขับถ่ายดี และทำให้ตาสว่าง ใช้รักษาระบบการย่อยอาหารไม่ดี โรคบิด ปวดท้อง ท้องผูก ปวดหัวและถอนพิษ ปวดกระเพาะอาหาร วิงเวียน ตาบวมแดง ถ้าใช้ภายนอกควรบดให้ละเอียดเป็นผง แล้วใช้ทาได้

ตำรับยา

1. รักษาโรคไข้มาลาเรีย ให้นำเมล้ดมาคั่วให้เกรียมจนมีกลิ่นหอม แล้วบดเป็นผฝให้ละเอียด ใช้กินครั้งละ 6-10 กรัม วันละ 2 เวลา

2. รักษาโรคกระเพาะอาหารและลำไส้ที่อักเสบเรื้อรัง ท้องผูกเป็นประจำ ระบบทางเดินอาหารย่อยไม่ดี ให้ใช้เมล็ดที่คั่วจนเหลืองประมาณ 15-30 กรัม บดแล้วกินติดต่อกันเป็นเวลา 10 วัน

11. โรคหนองใน ปัสสาวะเป็นโลหิตใช้ต้นสด 30 กรัม ต้มน้ำกิน

12. ลดความดันโลหิตสูง ให้คั่วจนเกรียมมีกลิ่นหอมแล้วบดเป็นผง ใช้กินครั้งละ 3 รัม ผสมกับน้ำตาลกรวดพอสมควร ชงน้ำรับประทานเป็นประจำ

13. แมลงสัตว์กัดต่อย ให้ใช้ใบสดตำพอก

14. ฝีบวมอักเสบ ให้ใช้ใบตากแห้งแล้วบดเป็นผง ผสมกับน้ำส้มสายชูพอก หรือจะเอาผสมเหล้าพอก ช่วยเร่งให้หัวฝีออกเร็วขึ้น

15. งูกัด ให้ใช้ใบสดประมาณ 30-60 กรัม นำมาต้มคันน้ำกิน และกากสามารถใช้พอกได้

16. ตาแดงบวมเห็นพร่ามัว ให้ใช้เมล้ดแห้ง 15-30 กรัม ผสมกับน้ำตาลกรวดประมาณ 30 กรัม ชงกับน้ำกินได้

ข้อมูลทางคลีนิค1. รักษาอาการอักเสบภายนอก ใช้ใบสดนำมาตำพอกบริเวณที่เป็น รวมทั้วต้นสดประมาณ 30-60 กรัม หรือจะเมล็ดประมาณ 15-30 กรัม นำมาต้มนำกิน สามารถทำให้อาการอักเสบหายได้

2. รักษาอาการปวดเรื้อรัง ให้นำใบสดประมาณ 20 กรัม เนื้อหมูอีก 250 กรัม ใช้ต้มน้ำกินวันละ 1 ตำรับ จากการรักษาคนไข้จำนวน 42 ราย ได้ผล 36 ราย ส่วนที่เหลืออีก 6 รายไม่ได้ผล และจากการติดต่อสอบถามคนไข้ที่หายจากการเป็นโรคมาแล้วครึ่งปี ยังไม่ปรากฏอาการเดิมอีก

ข้อมูลทางเภสัชวิทยา

1. น้ำต้นจากใบและต้น สารสกัดจากแอลกอฮอล์ของพรรรไม้ชนิดนี้ จะมีฤทธิ์ช่วยกระตุ้นให้กล้ามเนื้อในลำไส้เล้กและมดลูกหนูใหญ่ และช่วยลดความดันดลหิตของสุนัขที่ทดลอง นอกจากนี้ยังมีฤทธิ์ช่วยกระตุ้นหัวใจของกระต่ายได้เล็กน้อย สารสกัดที่ได้จากต้นขี้เหล็กด้วยแอลกอฮอล์ ผสมกับอีเธอร์ปริมาณ 100 มก. จะมีฤทธิ์ขับปัสสาวะ และทำให้เพิ่มปริมาณน้ำปัสสาวะของสุนัขที่ได้จากการทดลองทำให้สลบและให้น้ำสม่ำเสมอ มีปัสสาวะเพิ่มขึ้นอีก 300% เมื่อนำมาเปรีบยเทียบกับสัตว์ที่ทดลองกลุ่มที่ไม่ให้สารสกัด

2. มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อ สารที่สกัดด้วยปิโตรเลียมอีเธอร์ เบนซิน แอลกอฮอล์จากใบ รากและเมล้ด ทำให้มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย เช่น Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis,B. proteus และ Vibrio cholerae ฤทธิ์ที่สามารถฆ่าเชื้อนี้เกิดจากน้ำมันระเหยของพรรณไม้ สารสกัดด้วยพรรณไม้ชนิดนี้จะมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียได้บางชนิด

หมายเหตุ : เมล็ด จะมี Toxalbumin เป็นสารพิษที่ทำให้ถ่ายอย่างแรง เมื่อนำมาคั่วพิษนั้นก็จะหาย พิษจาการกินเมล็ดหรือรากขี้เหล็กเทส จะมีอาการท้องเสียและอาเจียน รักษาโดยการล้างกระเพาะอาหาร โดยเอาไข่ขาวผสมกับกรดฝาด tannic acid และถ่าน ให้กิน ถ่าอาการหนักให้นำเกลือและกลูโคส หรืออาจให้ยาอื่น ๆ กินแก้ตามอาการคนไข้ เมล็ดนั้นนำมาคั่วจนหอมเกรียม แล้วนะมาชงน้ำกิน ช้วยขับปัสสาวะ เป็นยาบำรุง บำรุงธาตุ รักษาอาการไข้ ปวดข้อรักษาโรคเกี่ยวกับหัวใจ บวมน้ำ รักษษภายนอกบดเป็นผง ทำเป็นยาขี้ผึ้งรักษาผิวหังอักเสบ กลากเกลื้อน ผื่นคัน และรักษาโรคผิวหนังต่าง ๆ ช่วยดูดหนองฝี ในเมล็ดมี rhein, physcion, homodianthrone, aloe-emodin, emodin, chrysophanol, physcion-l-glycoside, physcion homodianth-rone และจะมี tkoxalbulmin,N-methylmorphline alkaloid ส่วนกรดอมิโนนั้นได้แก่ aspartic acid, arginine,alanine,cystein-cystine,histidine,glutamic acid,glycine,methionine,isoleucine,lysine,leucine,phenylalanine,serine,threonine,proline และกรดอมิโนอื่น ๆ ที่ยังไม่ทราบอีก นอกจากนี้ยังมีคาร์โบไฮเดรทที่สามารถละลายในน้ำได้ 5.52% จะประกอบด้วย raffinose,lactose,maltosse และ sucrose มีไขมันซึ่งประกอบด้วย oleic acid 30.71% linolenic acid 6.3% linoleic acid 31.4% กรดไขมันอิ่มตัวประมาณ 19.7% น้ำมันระเหยประมาณ 0.7% unsaponfifer matters 7.4% galactomannan ทั้งต้น ให้ปริมาณโปแตลเซี่ยมมากกว่าต้นชุมเห็ดไทย ใช้ทำปุ๋ยพืชสด ทั้งต้นที่มีฝักแห้งหนัก 14 กก. ให้เกาะกินติดต่อกันมากกว่า 17 วัน จะมีผลระคายเคืองต่อระบบการย่อยอาหาร ใบ จะมี oxymethylanthraquinones เล็กน้อย physcion,l, 8-dithydroxyanthraquinone,hydroxyanthraquinone,dianthronic heteroside,chrysophanol,4,5,4,5,-tetrahydroxy-2, 2-dimethylbianthraquinone emodin,matteucionl-7-rhamondide,jaceidin-7-rnamnoside และ heterodianthrones quercetin ใบใช้เป็นยาถ่ายพยาธิ ต้มกิน ขับถ่ายพยาธิ รักษากลากเกลื้อน ดอก จะมี physcion,emodin,physcion-1-B-D-gucopyranoside และ B-sitosterol เปลือกต้น ใช้ชงน้ำกิน รักษาโรคเบาหวาน ส่วนยาชงจากเปลือกใช้รักษาดรคมาลาเรีย หนองใน บิดที่เกิดจากเชื้อมาเลเรีย และปัสสาวะเป็นโลหิต ฝัก จะมี total anthraquinones 4.5%, emodin,oxymethylanthraquinone 0.3%,free anthraquinones 1.9%,chrysophanol,heterodianthrone จะประกอบด้วย chytosterol,stigmasterol,xanthorin,islandicin,cassiollin,helminthosporin. รากยังใช้ทำเป็นยาถ่าย ใช้ขับพยาธิ ยาชงจากรากยังทำเป็นยาบำรุง ช่วยขับปัสสาวะ รักษาอาการบวมน้ำ รักษาโรคกี่ยวกับตับ โรคหนองใน มีปัสาวะเป็นโลหิต บิดที่เกิดจากเชื้อมาลาเรีย และรักษาไข้มาลาเรียด้วย

 

ขี้เหล็กเลือดหรือเรียกกัน ว่าขี้เหล็กป่า
ขื้เหล็กคันชั่ง, ขี้เหล็กป่า, ขี้เหล็กตาชี,ขีเหล็กแดง,ขี้เหล็กยายชี,บี้ตะขะ,ขี้เหล็ก ปัน ช่าง ช้ายี้ เหล็ก, ขี้เหล็กแมลงสาบ(เชียงใหม่),มะเกลือเลือด(ราชบุรี)
ส่วนที่ใช้ : แก่นใบอ่อนและดอกตูม

สรรพคุณ : แก่นใช้ปรุงเป็นยารักษาโครสตรีที่มีโลหิตระดูเสียและเป็นยาขับล้างโลหิตต่อมายัง

ใช้ เป็นยา บำรุงโลหิตรักษาอาการปวดปั้นเอว ยากษัย ขับปัสสาวะและไปพิการด้วย

ใบอ่อนและดอกตูม รับประทานเป็นอาหารได้

 

ขี้อ้าย
กำจาย(เชียงใหม่) , พระเจ้าหามก๋าย, พระเจ้าหอมก๋ายปู่เจ้าหามก๋าย,ปู่เจ้า,คำเจ้า,สลิง ,หามก๋าย (ภาคเหนือ)กำจำ (ภาคใต้),หานกราย (ราชบุรี),ตานแดง (ประจวบคีรีขันธ์,สุราษฎร์ธานี,สงขลา), เป็น (สุโขทัย) ,ประดู่ขาว(ชุมพร), แนอาม(ชอง- จันทบุรี),แฟบ (ประจวบคีรีขัน)มะขามกราย หามกราย ,หนามกราย(ชลบุรี),แสนคำ,แสงคำ สีเสียดต้น (เลย),หอมกราย(จันทบุรี) ,หนองมึงโจ่(กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี)
ส่วนที่ใช้ : เปลือก ใช้เป็นยา

สรรพคุณ : ใช้เป็นยาขับปัสสาวะและบำรุงหัวใจ รักษาโรคบิค ท้องร่วงใช้รักษาภายนอกโดยการนำมาชะ ล้างบาด แผลเรื้องรัง และห้ามโลหิต

 

ขึ้นฉ่าย
ผักปืม,ผักข้าวปืน,ผักปืน (หนือ)
ส่วนที่ใช้ : ต้น เมล็ดที่แก่ และผล

สรรพคุณ : ทั้งต้นสด ใช้ขับปัสสาวะ เจริญอาหาร ขับระดู แต่งกลิ่นอาหาร ลดความดัน กระตุ้นความรู้สึก ทางเพศช่วยลดจำนวนsperm

เมล็ด ใช้เป็นยาระงับความกระวนกระวายรักษาอาการปวดตามข้อเนื่องจากไขข้ออักเสบหรือน้ำ หนักตัวมากเกินไปรักษาโรคหืด ใช้ขับประจำเดือนและขับลม

ผล จะมีน้ำมันหอมระเหยสีเหลือง 2-3 % ประกอบด้วย d-limonene 60%, d-elinens 10% ,Seanonicฟแรก anhydride 0.5% และ sedanolide 2.5%

พจนานุกรม สมุนไพรไทย ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม

 

เข็มขาว
เข็มไม้ (ไทย),เข็มพระราม (กรุงเทพ),เข็มปลายสาน(ตานี),เข็มขาว(พายัพ)
ส่วนที่ใช้ : ราก ใช้เป็นยา

สรรพคุณ : ราก ใช้ปรุงเป็นยากิน รักษาโรคตา เจริญอาหาร

 

เข็มเเดง
เงาะ (สุราษฎร์),เข็มแดง (ยะลา) , ตุโดปุโยบูเก๊ะ (มลายู), จะปูโย (มะละยู-นรา)
ส่วนที่ใช้ : ราก ใช้เป็นยา

สรรพคุณ : ราก ใช้ปรุงเป็นยาบำรุงไฟธาตุ บรรเทาอาการบวม รักษาตาพิการ รักษากำเดา
รักษาเสมหะ

อื่น ๆ : เป็นพรรณไม้ที่นิยมปลูกกันตามชนบท และชอบขึ้นเองตามป่าราบ หรือป่าเบญจพันธุ์ พรรณไม้นี้ถ้าอยู่นานหลายปีอาจจะโตเท่าต้นมะม่วงได้

 

เข็มเหลือง
เข็มแสด , พุ่มสุวรรณ , เข็มเหลือง
วนที่ใช้ : ราก ใช้เป็นยา

สรรพคุณ : ราก ใช้ปรุงเป็นยารักษาฝีกาฬจักหัวใจ

 

เข็มป่า
เข็มตาไก่ (เชียงใหม่), เข็มโพดสะมา (ตานี), เข็มดอย (พายัพ) ,เข็มป่า (ไทย)
ส่วนที่ใช้ : ดอก ใบ ผล เปลือก และราก ใช้ทำเป็นยา

สรรพคุณ : ดอก ใช้รักษาโรคตาเปียก ตากแดง ตาแฉะ

ใบ ใช้เป็นยาฆ่าพยาธิทั้งปวง

ผล ใช้เป็นยารักษาโรคริดสีดวงจมูก

เปลือก ใช้ตำแล้วคั้นเอาน้ำหยอดหูใช้ฆ่าแมงคาเรืองเข้าหู

ราก ใช้ทำเป็นยารักษาเสมหะในท้อง หรือในทรวงอก

อื่น ๆ : มักเป็นพรรณไม้ชอบขึ้นตามธรรมชาติในป่าทั่วๆ ไปในประเทศไทย มักจะ นำมาปลูกกันตาม วัดวาอารามแล้วตัวแต่งให้เป็นพุ่มให้สวยงาม
เข็มป่ามักจะมีหลายสี

 

เขยตาย
ชมชื่น , ส้มชื่น, พิษนาคราช (บางภาคเรียก) , เขยตายแม่ยายชักปก,ต้นเขยตาย( เรียกตาม-ตำรับยา )
ส่วนที่ใช้ : เปลือกต้น ใช้เป็นยา

สรรพคุณ : เปลือกต้น จะมีรสร้อน เนื้อจะมีรสเย็นขื่นปร่า ใช้รักษาฝีภายนอกและภายใน กระทุ้งพิษ รักษา

พิษนาคราชและขับน้ำนม ราก มีรสเมาขื่นปร่า กระทุ้งพิษ แก้พิษฝีภายในและภายนอก ขับน้ำนม แก้พิษงู แก้พิษแมลง แก้ไข้กาฬ แก้โรคผิวหนังพูพอง แก้ไข้รากสาด เกลื่อนฝีให้ยุบ แก้ฝีที่นม ตัดรากฝีที่นม

เปลือกต้น แก้ฝีภายนอกและภายใน กระทุ้งพิษ แก้พิษงู ขับน้ำนม แก้พิษต่าง ๆ แก้พิษไข้

เนื้อไม้ กระทุ้งพิษ แก้ฝีภายนอกและภายใน แก้พิษงู ขับน้ำนม

ดอกและผล รักษาหิด ผลเขยตายสุกรับประทานได้

ไม่ระบุส่วนที่ใช้ กระทุ้งพิษ แก้ฝีภายนอกและภายใน แก้พิษงู ขับน้ำนม

 

ไข่เน่า
คมขวาน, ฝรั่งโคก(กลาง), ขี้เห็น (อุบลราชธานี-เลย),ปลู (เขมร - สุรินทร์)
เปลือกต้น ใช้รักษาพิษสานซาง ตานขโมย ราก ขับไส้เดือน รักษาท้องร่วง เจริญอาหาร ผล เมื่อสุกใช้รับประทานกับเกลือ สามารถรักษาโรคเบาหวาน

 

กล้วยเต่า
ก้นครก กล้วยตับเต่า กล้วยเต่า (ราชบุรี), ไข่เต่า ตับเต่า ตับเต่าน้อย (ภาคเหนือ)
รากใช้ฝนดื่มเป็นยาแก้ไข้ แก้วัณโรค ต้มดื่มแก้ปวดท้อง ผลรับประทานได้รสหวาน

 

กำลังพญาเสือโคร่ง แบบต้นใหญ่
สรรพคุณ:

เปลือกต้น
-?มีน้ำมันหอมระเหยชนิดหนึ่ง กลิ่นฉุนแรงคล้ายน้ำมันระกำ แต่ถ้าทิ้งจนเปลือกแห้ง กลิ่นทำให้เส้นเอ็นแข็งแรง
- ช่วยชำระล้างไตให้สะอาด บำรุงกองธาตุให้เป็นปกติ
- ขับลมในลำไส้
- ใช้บำบัดอาการผู้ป่วยเป็นโรคเกี่ยวกับมดลูกของผู้หญิงไม่สมบูรณ์ มดลูกชอกช้ำ อักเสบเนื่องจากการกระทบกระเทือน แท้งบุตร มดลูกไม่แข็งแรงให้หายเป็นปกติ

วิธีและปริมาณที่ใช้ :
ใช้เปลือกต้น ถากออกจากลำต้น พอประมาณตามความต้องการ ใส่ภาชนะหรือกาน้ำ ต้มน้ำให้เดือด เคี่ยวไฟอ่อนๆ น้ำสมุนไพรจะเป็นสีแดง (ถ้าปรุงรสให้หอมหวานใช้ชะเอมพอสมควรกับน้ำตาลกรวด) ให้รับประทานขณะน้ำสมุนไพรอุ่นๆ จะมีคุณภาพดียิ่งขึ้น
ถ้าใช้ดองกับสุรา สีจะแดงเข้ม (ถ้าจะปรุงรสและกลิ่นให้เติมน้ำผึ้ง-โสมตังกุย) สรรพคุณจะแรงขึ้นทวีคูณ ต้ม-ดองสุราได้ถึง3-4 ครั้ง จนกว่าจะหมดสีของสมุนไพร

 

กระบือเจ็ดตัว
ภาคกลางเรียก กระบือเจ็ดตัว แต่ภาคเหนือเรียก บัวรา อีกหลายแห่งเรียก กระทู้เจ็ดแบกลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ใบ
สรรพคุณทางสมุนไพร
: เอามาโขลกคั้นเอาน้ำผสมกับสุรา แก้อาการเป็นพิษหรืออาการอักเสบในสตรีคลอดบุตร ขับโลหิตเสียและน้ำคาวปลาในสตรี คลอดบุตรได้ โบราณใช้ใบของกระบือเจ็ดตัว นี้รักษาสตรี ที่คลอดบุตรกันมาช้านานแล้ว ในปัจจุบันแพทย์แผนโบราณก็ยังคงใช้ ใบต้นกระบือเจ็ดตัวอยู่อีกเช่นเดียวกัน.

 

กระทือป่า
กระทือป่า กะแวน กะแอน แสมดำ แฮวดำ เฮียวดำ (ภาคเหนือ) เฮียวแดง (แม่ฮ่องสอน)
สรรพคุณ : มีฤทธิ์ขับลม แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ นอกจากนี้ยังมีฤทธิ์กระตุ้น การหลั่งน้ำลาย และเพิ่มความอยากอาหาร โดยใช้หัวหรือเหง้าสด ขนาดประมาณหัวแม่มือ 2 หัว ย่างไฟพอสุกตำกับ น้ำปูนใสแล้วคั้นเอาน้ำดื่ม
ราก - แก้ไข้ตัวเย็น แก้ไข้ต่างๆ แก้ไข้ตัวร้อน แก้เคล็ดขัดยอก
- บำรุงน้ำนม แก้ปวดมวนในท้อง แก้บิด บิดป่วงเบ่ง
- แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง ขับผายลม ขับปัสสาวะ
- แก้จุกเสียด แก้เสมหะเป็นพิษ
- ขับน้ำย่อย เจริญอาหาร
- เป็นยาบำรุงกำลัง
- แก้ฝีต้น
- แก้เบื่ออาหาร ช่วยเจริญอาหาร ทำให้รับประทานอาหารมีรส
- แก้ไข้ใบ
- ขับเลือดเน่าร้ายในเรือนไฟ
- แก้เบาเป็นโลหิต ดอก
- แก้ไข้เรื้อรัง
- ผอมแห้ง ผอมเหลือง
- บำรุงธาตุ แก้ลม
เหมือนกระทือบ้านทุกอย่าง

 

กะตังบาย
บังกาย ฝีเสื้อ กะดังบาย(ภาคใต้) กะตังแดง (กรุงเทพ) , เขือง บังใบ กะตังใบ กะตังบาย (ภาคกลาง) , กะลังใบ เขืองแขงม้า (ภาคเหนือ)
ส่วนที่ใช้เป็นอาหารยอดอ่อน ยอด ดอกใช้เป็นอาหารประเภทใช้ยอด ผลอ่อน และดอกทำผักเหนาะรสชาติฝาด มัน

สรรพคุณ
รากใช้ขับเหงื่อ แก้ไข้ แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย แก้บิดและแก้ท้องร่วง
ยาพื้นบ้านอีสานใช้รากผสมลำต้นขมิ้นเครือ ลำต้นเมื่อยดูกและรากตากวาง ต้มน้ำดื่มแก้ท้องเสียภาคเหนือใช้เข้าตำรับยาดองเหล้าบำรุงกำลังเรียกว่าเขืองแข้งม้า โดยใช้ส่วนของรากรากแก้ปวดเมื่อยตามร่างกายและช่วยขับลม

 

กาหลง
กาแจ๊ะกูโด (มลายู-นราธิวาส); กาหลง (ภาคกลาง); โยธิกา (นครศรีธรรมราช); ส้มเสี้ยว (ภาคกลาง); เสี้ยวน้อย (เชียงใหม่
ส่วนที่ใช้ : ดอก
สรรพคุณ
ดอก
- รับประทาน แก้ปวดศีรษะ
- ลดความดันของโลหิตที่ขึ้นสูง
- แก้เลือดออกตามไรฟัน
- แก้เสมหะพิการ

 

ข้าวเม่าไข่ปลา
กูแจ (มลายู – นราธิวาส);ขะเม่าผา;มะเม่า (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ);มะเม่าข้าวเบา (ชุมพร);มังเม่า (กาญจนบุรี);เม่าทุ่ง (ชุมพร)


ส่วนที่ใช้ขยายพันธุ์
เมล็ด หรือต้นอ่อน

สรรพคุณทางสมุนไพร
ต้น ราก ขับปัสสาวะ แก้กระษัย บำรุงไต แก้มดลูกพิการ แก้ตกขาว แก้เส้นเอ็นพิการ แก้ป่วยเมื่อยตามร่างกาย แก้มลูกซ้ำบวม แก้มดลูกซ้ำบวม ขับโลหิตและน้ำคาวปลา ผลสุกกินแก้คอแห้ง แก้กระหายน้ำ
ใบและผล ต้มน้ำอาบ แก้อาการโลหิตจาง ซีด เลือดไหลเวียนไม่ดี

 

คำฝอย
คำ คำฝอย ดอกคำ (เหนือ) คำยอง (ลำปาง)
สรรพคุณ : คำฝอย
ดอก : คำฝอย หรือกลีบที่เหลืออยู่ที่ผล
- รสหวาน บำรุงโลหิตระดู แก้น้ำเหลืองเสีย แก้แสบร้อนตามผิวหนัง
- บำรุงโลหิต บำรุงหัวใจ บำรุงประสาท ขับระดู แก้ดีพิการ
- โรคผิวหนัง ฟอกโลหิต
- ลดไขมันในเส้นเลือด ป้องกันไขมันอุดตัน
เกสร : คำฝอย
- บำรุงโลหิต ประจำเดือนของสตรี
เมล็ด : คำฝอย
- เป็นยาขับเสมหะ แก้โรคผิวหนัง ทาแก้บวม
- ขับโลหิตประจำเดือน
- ตำพอกหัวเหน่า แก้ปวดมดลูกหลังจากการคลอดบุตร
น้ำมันจากเมล็ด : คำฝอย
- ทาแก้อัมพาต และขัดตามข้อต่างๆ
ดอกแก่ : คำฝอย
- ใช้แต่งสีอาหารที่ต้องการให้เป็นสีเหลือง
วิธีและปริมาณที่ใช้ : คำฝอย
ชาดอกคำฝอย ช่วยเสริมสุขภาพ ช่วยลดไขมันในเส้นเลือด โดยใช้ดอกแห้ง 2 หยิบมือ (2.5 กรัม) ชงน้ำร้อนครึ่งแก้ว ดื่มเป็นเครื่องดื่มได้
สารเคมี
ดอก พบ Carthamin, sapogenin, Carthamone, safflomin A, sfflor yellow, safrole yellow
เมล็ด จะมีน้ำมัน ซึ่งประกอบด้วยกรดไขมันที่ไม่อิ่มตัวคุณค่าด้านอาหาร
ในเมล็ดคำฝอย มีน้ำมันมาก สารในดอกคำฝอย พบว่าแก้อาการอักเสบ มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อบางตัวได้
ในประเทศจีน ดอกคำฝอย เป็นยาเกี่ยวกับสตรี ตำรับยาที่ใช้รักษาสตรีที่ประจำเดือนคั่งค้างไม่เป็นปกติ หรืออาการปวดบวม ฟกช้ำดำเขียว มักจะใช้ดอกคำฝอยด้วยเสมอ โดยต้มน้ำแช่เหล้า หรือใช้วิธีตำพอก แต่มีข้อควรระวังคือ หญิงมีครรภ์ ห้ามรับประทาน
ใช้ดอกคำฝอยแก่ มาชงน้ำร้อน กรอง จะได้น้ำสีเหลืองส้ม (สาร safflower yellow) ใช้แต่งสีอาหารที่ต้องการให้เป็นสีเหลือง

 

คงคาเดือด
ตะไล , ช้างเผือก , คงคาเดือด
วนที่ใช้ : เนื้อไม้ และเปลือก ใช้เป็นยา

สรรพคุณ : เนื้อไม้ นำมาฝนกินเป็นยาฆ่าพยาธิ เปลือก นำมาต้มเอาน้ำมาอาบรักษาอาการคัน และรักษาโรคทรางตัวร้อนและแสบร้อนตามผิว กินเป็นยาพิษรักษาอาการร้อนในกระหายน้ำ ดับพิษไข้และให้เจริญอาหาร

ถิ่นที่อยู่ : พรรณไม้นี้มีขี้นประปรายตามป่าราบในจังหวัดสระบุรี และที่กรุงเทพฯ เคยพบในวัดพระเชตุพน หนึ่งต้น จะปลูกไว้ข้างเจ้าพ่อศิวลึงค์ แต่เวลานี้ได้หลุดมือไปเสียแล้ว โดยทนการถากเปลือกไม่ไหว

หมายเหตุ : ” คงคาเดือด (ไทย ) ; หมากเสียหมากน้อย (ไทย ) ex Burkill; ตะๆไลคงคา (ชัยนาท) ; ตะไล (ราชบุรี ) ; ช้างเผือก (ลำปาง) . in Siam. Plant Name, 1948 , p. 47 ., Arfeuillea arborescens วินิจ, ไม้ประดับ , 2483, น. 58 “ซึ่งเรียกกันว่าคงคาเดือด, ตะไล, หรือ ช้างเผือก, เป็นไม้ต้นขนาดกลาง ใบคล้ายมะเฟือง ดอกย่อมม่วง ๆ เหลือง ๆ ออกเป็นช่อดกมาก ขณะมีดอกไม้ใคร่มีใบ ดูต้น เต็มไปด้วยดอกซึ่งหอมไปไกล มีตามป่าโปร่งที่ค่อนข้างแห้งแล้งทั่วไป. ” Arfeuillea arvorescens Vanpruk , 1923. P. 97 ” ช้างเผือก “( ล ). ”

 

ครับ หลายท่านคงจะรู้สักตัวยา เเละต้นยาไปมากเเล้วนะครับ
เผื่อเวลาได้ตำรามาจากทีไหนก็ตาม ผมก็รวบรวมไว้ให้ดู เลย บางอย่างในเวปก็ไม่มีครับ
บางอย่างก็มี เวลาจะทำยาถ้าหาชื้อไม่ได้ ก็จะได้ รู้ต้นยาใกล้ๆๆตัวเรานี้เเละครับ
ครับสำหรับผู้ป่วยทุกท่าน ทีจะทานยาสมุนไพรบ้าง เเต่อย่างพึ่งน้อยใจไปนะครับ
ถ้าตำรายาของอาจารย์ทุกอาจารย์ รักษาเราไม่หาย ก็เเสดงว่า ต้องรักษาทางในกันมั่งละ เเละตำรายาทุกอย่าง ไม่ใช่ว่าจะรักษาโรคของเรา ได้หายหมดทุกตำรานะครับ
เผื่อหาสมุนไพรตัวอื่นมารักษาบ้าง เพราะถึงเราจะเป็นโรคเดียวกัน เเต่ก็ไม่ใช่ว่าจะกินยาตัวเดียวกันเเล้วหายนะครับ อย่าสักเเต่เขาว่า ยานี้ยาโน้นดีหมอนี้เก่ง หมอนี้ดัง
เพราะผมเห็นหลายท่านหมดไปกับการรักษา เยอะทีเดียวครับ กว่าจะหาย หรือไม่หายก็มี จนท้อใจ ลองศึกษาสมุนไพรไว้กันมั่งจะดีทีเดียว เเละอย่ามัวรอโรคจนจวนตัวเเล้วจึงไปหาหมอ สมัยนี้เป็นเเบบนี้กันเยอะทุกคนเลยละครับ
รักตัวกลัวตาย ไปตรวจสุภาพเดือนหรือปีละครั้งบ้างนะครับ จะได้ปลอดภัย ครับผม
ผมเองก็ งูๆๆปาๆๆไปวันๆๆ เอาเรื่องไม่ได้เเน่ เพราะผมยังไม่เก่งไงครับ (มั่ง)อย่าได้ถือสาว่าคนบ้าคนอย่างผมเลยนะครับ เอิกๆๆๆๆๆๆๆๆ
ผลบุญเกิด เเล้วส่งพระท่านไปหายา ท่านเมตตามอบพระเเม่ธรณีไว้ให้40องค์ เอิกๆๆผมชอบครับสวยมากเลยครับในรูปครับ