สมาธิทุกอิริยาบท

การที่เราฝึกสมาธิในท่านั่งได้นั้นเป็นเรื่องปกติธรรมดา เมื่อเรานั่งกำหนดใจให้เป็นสมาธิทำใจแน่วแน่อยู่ในอารมใดอารมหนึ่งจนจิตสงบเบาบางจากกิเลส
ซึ่งเมื่อเราออกจากสมาธิหรือเลิกนั่งแล้วอารมณ์ของปุถุชนกิเลสตัณหาต่างๆ
ก็เข้ามาครอบงำใจเราดั่งเดิม เท่ากับว่าเราไม่ได้อะไรเลยหรือได้เพียงเล็กน้อยในการนั่งสมาธิ
การทำสมาธินั้นจึงต้องฝึกให้ครอบคลุมทุกอิริยาบทหรือตลอดเวลาที่เราหายใจเลยจึงจะเกิดผลมีประสิทธิภาพในการเอาชนะกิเลสตัณหาต่างๆได้ เพราะว่ากิเลสตัณหาความใคร่ทะยานอยากนั้นสามารถเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อไม่เลือกเวลาและโอกาส
โมทนาสาธุธรรม........
(พรหมธรรมอริยะ)
​

 

ขันธ์ทั้งหลาย ให้กำหนดรู้ แล้วค่อยละ
ไม่ใช่ไปจับอยู่แต่สมาธิแต่ไม่สนใจขันธ์
ไอ้แบบที่ว่ามานี่ มันไม่ใช่การเอาชนะกิเลสตัณหา แต่มันคือการกดทับเอาไว้เฉยๆ

 

เฮอ เฮอ ๆ

 

เมื่อใจเกิดสมาธิสงบแล้ว จึงใช้ปัญญาพิจารณารู้ตามกระแสจิตที่เกิดขึ้นในขณะนั้น กำหนดรู้จนมีสติชำนาญในทุกลมหายใจ เมื่อกระแสแห่งกิเลสตัณผ่านเข้ามาก็มีใจมั่นคงไม่สั่นสะท้าน อย่างนี้เป็นต้น โมทนา

 

การทำใจให้เป็นสมาธิจนสงบนั้นจุดประสงค์หลักคือเพื่อให้องค์แห่งปัญญาเกิดขึ้นนั่นเอง
ซึ่งปัญญานั้นมีหลายระดับด้วยกัน คือ
1.คือปัญญาระดับต้น คือระดับพื้นฐานที่ใช้ควบคู่ กับการตัดสินใจว่าสิ่งไหนถูกผิด
การปฏิบัติงาน ภาระกิจประจำวัน ปัญญาในความสามารถต่างๆ เช่น การเล่าเรียน กีฬา กิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวัน

2.ปัญญาระดับกลาง คือปัญญาช่วยละความความฟุ่งซ่าน ความกังวลที่เกิดขึ้นในใจเรา
ช่วยให้ใจสงบได้ในระดับหนึ่ง ซึ่งที่หากกำหนดให้เป็นสมาธิได้ปัญญาระดับนี้จะเกิดมีได้

3.ปัญญาระดับสูง คือปัญญา ที่ใช้ข่มเวทนา นิวรณ์ต่างๆ ใช้พิจารณาไต่ตรองสิ่งต่างๆให้เห็นตามจริง
รู้สภาวะแห่งการเกิดดับของอารมณ์ภายในจิต ใช้ในการตัดกิเลสตัณหาอุปาทาน ตัดภพตัดชาติได้นั่นเอง

ดังนั้นจึงถือว่าการปฏิบัติธรรมก็คือการอบรมเพิ่มพูนปัญญาให้ถึงที่สุดนั่นเอง
เมื่อมีปัญญาถึงที่สุดความบริสุทธิ์แห่งจิตย่อมปรากฏ อวิชชาความเคร้าหมองใดๆ
ก็ไม่สามารถมาบดบังมาหลอกลวงเราได้อีก ชื่อได้ว่าก้าวพ้นแล้วซึ่งอวิชชาทั้งปวง
(พรหมธรรมอริย)

 

ผมอ่านข้อความของคุณกำลังคิดว่าจะอ้างอิงเรื่อง ไปเรื่องปัญญาระดับต่างๆอยู่พอดีครับ.
พอดีคุณ นำมาลง..ซึ่งจากเนื้อเรื่องที่นำมาลง.เห็นด้วยครับ..
ขออนุญาตอธิบายเพิ่มเติมนะครับถึงเหตุผลที่เห็นด้วย..
เมื่อถึงจุดหนึ่งของนักปฏิบัติ.ถ้าหากจะก้าวขึ้น ปัญญาระดับกลางได้อย่างที่คุณนำมาลงนั้น
.จำเป็นต้องอาศัยสมาธิทุกอริยบทร่วมด้วย.
เพื่อเป็นการสะสมกำลังสมาธิเล็กๆน้อยประกอบกับ
ป้องกันตัวสติทางธรรมที่สร้างจากการเจริญสติขาดช่วงอย่างคาดไม่ถึงได้
เป็นเหตุให้กำลังสมาธิเราตกอย่างคาดไม่ถึงอีกด้วย.สังเกตุว่าช่วงไหนที่นั่ง
สมาธิแล้วรู้สึกว่าสงบยากขึ้นไม่เหมือนเมื่อก่อนนั้นหละครับ
เพราะหากไม่มีตัวสมาธิทุกอริยบทนอกจากการนั่งแล้ว.และต่อเนื่องด้วยมาเป็นอริยบทอื่นๆร่วมด้วยนั้น.
ไม่ว่าจะเป็นการเดิน หรือการเคลื่อนไหวร่างกายส่วนอื่นๆ
ไม่ว่าจะเน้นที่กายหรือลมหายใจแต่ประเด็นสำคัญคือให้อยู่ฐานกาย.
ส่วนมากเรามักจะลืมช่วงเอี้ยวอย่างคาดไม่ถึง
(คือช่วงที่เราทำกิจกรรมอะไรก็ตามบ่อยๆด้วยความเคยชิน
เช่น ลุกไปทำธุระส่วนตัว หรือ ยกมือหยิบจับของใช้)
.จริงอยู่ว่า กำลังสติสะสมเราจากการฝึกที่ผ่านมาเราอาจจะเร็วในการจับเรื่องที่ผุดขึ้นมาได้
แม้ว่ากำลังสมาธิสะสมตอนนั้นเราจะเพียงพอที่จะเห็นได้ยาวนานก็ตาม.
.แต่เรื่องนั้นจะไม่ยอมวางง่ายๆ.เป็นเหตุให้เกิดความฟุ้งซ่าน
และอาจส่งผลกับอารมย์ด้านอื่นๆ.เช่น รู้สึกหงุดหงิด รำคาญ
เหตุเพราะปัญญาทางธรรมยังไม่เพียงพอที่จะทำให้เรื่องที่ผุดขึ้น
มานั้นวางได้นั่นเอง.แต่จุดนี้นักปฏิบัติต้องยอมรับความจริงตรงจุดนี้ด้วย.
โดยที่ต้องไม่หลอกตัวเองไม่ต้องไปกลัวว่าเสียฟอร์มอะไรครับ.
เพราะเราจะได้พัฒนาในระดับต่อไปได้
.แล้วให้มานึกย้อนทบทวนว่าระหว่างวันเราขาดการสะสมกำลังสมาธิเล็กๆน้อย
หรือขาดการสร้างสติของเราให้ต่อเนื่องหรือเปล่าหรือว่าช่วงไหนที่
เราไม่สร้างสติให้ต่อเนื่อง...
.ด้วยเหตุนี้ส่วนตัวมีความคิดว่าสมาธิทุกอริยบทมีความจำเป็นมาก
.เหมือนขาดกันไม่ได้แม้ว่าจะเป็นสมาธิเล็กๆน้อย.แต่ก็เสริมการสร้าง
สติของเราให้ต่อเนื่องได้ตลอดในเวลาลืมตาด้วย.เป็นเรื่องที่สำคัญ
ที่กล่าวมาเป็นเหตุผลที่สนับสนุนบทความที่คุณนำมาลงครับ​

 

..ดำเนินชีวิตด้วย มรรคมีองค์8..สมาธิจะเกิดเป็นกำลัง ให้เราพิจราณาธรรม ได้ทุกเวลา สาธุ แสดงธรรมตามสามารถเถิด สาธุ