มงคลชีวิต ๓๘ ประการ ประกอบภาพจิตรกรรมไทย

ทำงานในบ้านตน



จักสาน

 

ค้าขาย



ปั้นหม้อ


๖. สัมมาวายามะ เพียรชอบ คือ เพียรในที่ ๔ สถาน มีดังนี้คือ
๖.๑ เพียรระวัง คือ ระวังไม่ให้บาปเกิดขึ้นในจิตใจ
๖.๒ เพียรละ คือ ละบาปที่เกิดขึ้นแล้ว ไม่ให้เกิดขึ้นอีก
๖.๓ เพียรเจริญ คือ ละบาปที่เกิดขึ้นแล้ว ไม่ให้เกิดขึ้นอีก
๖.๔ เพียรรักษา คือ รักษาความดีที่ทำแล้ว ไม่ให้เสื่อมไป ให้อยู่ในจิตใจของตนตลอดไป

๗. สัมมาสติ ระลึกชอบคือ ระลึกในสติปัฏฐานทั้ง ๔
สติปัฏฐาน แปลว่า การตั้งสติไว้เป็นประธานเป็นเบื้องหน้า
การตั้งมั่นแห่งสติ หรือว่าสติที่เข้าไปตั้งมั่นในอารมณ์ มี ๔ ประการคือ
๑. สติกำหนดพิจารณาว่า กายนี้ก็สักว่ากาย ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน เรา เขา
๒. สติกำหนดพิจารณาดูเวทนา คือ สุข ทุกข์ และไม่ใช่ทุกข์ ไม่ใช่สุข เป็นอารมณ์ว่า เวทนานี้ก็สักว่าเวทนา ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน เรา เขา
๓. สติกำหนดพิจารณา ดูใจที่เศร้าหมองหรือผ่องแผ้วเป็นอารมณ์ว่า ใจนี้ก็สักว่าใจ
๔. สติกำหนดพิจารณาดูธรรมที่เป็นกุศล ที่บังเกิดขึ้นกับใจเป็นอารมณ์ว่า ธรรมนี้ก็สักว่าธรรม

๘. สัมมาสมาธิ ตั้งใจไว้ชอบ คือ เจริญฌานทั้ง ๔ ในที่นี้จะไม่ขออธิบาย

บุคคลใดตั้งตนไว้ในกุศลกรรมบท ๑๐ อย่างและ มรรค์มีองค์ ๘ เป็นมงคลอันประเสริฐ

 

<TABLE id=post8190 cellSpacing=0 cellPadding=9 width="100%" align=center ="tborder"><TBODY><TR vAlign=top><TD style="BORDER-RIGHT: #e0e0e0 1px solid" id=td_post_8190 ="alt1">

มงคลที่ ๗
ความได้ฟังมามาก



ในหลวงทรงวางนโยบายโครงการหลวง


การฟังแล้วจะได้ประโยชน์ต้องฟังด้วยดี
คือสนใจตั้งใจฟัง ฟังแล้วต้องพิจารณาใคร่ครวญตาม
แล้วจึงจะเชื่อเหมือนกับมีคำวลีย่อมา ๔ คำ คือ
สุ จิ ปุ ลิ

๑. สุ สุตตะ การฟัง การฟังที่ดีต้องตั้งใจฟัง ฟังแล้วอย่าพึ่งเชื่อ
การไม่เชื่อ นั้นไม่ใช่ไม่เชื่อเลย ต้องคิดตามในหัวข้อที่กำลังฟัง
๒. จิ จิตตะ ใจจดจ่อ เมื่อมีใจจดจ่อในเรื่องที่เราฟังแล้ว
ทำให้เกิดแง่คิดเป็นคำถามขึ้น ก็ต้องดูในหัวข้อต่อไป
๓. ปุ ปุจฉา การถาม เมื่อมีความสงสัยอันเกิดจากการขบคิดปัญหา
ก็ต้องถามในคำถามที่เราสงสัยให้หายคลางแคลงในสิ่งนั้นๆ แต่เมื่อถามแล้วได้คำตอบแล้ว
เพื่อกันลืมทีหลังเราก็ต้องทำในข้อต่อมาว่า
๔. ลิ ลิขิต การเขียน การเขียนในสิ่งที่เราได้คำตอบ
เพื่อที่จะได้ไม่ลืมในภายหลังเมื่อถึงเวลาที่เราทบทวนในิส่งที่เราสงสัยอีก

เมื่อบุคคลใดที่ได้ฟังมาแล้ว ไม่ลืมคำว่า สุ จิ ปุ ลิ บุคคลนั้นก็จะได้ชื่อว่าเป็นพหูสูตร​

</TD></TR><TR><TD style="BORDER-RIGHT: #e0e0e0 1px solid" vAlign=bottom ="alt1"><HR style="COLOR: #e0e0e0" SIZE=1></TD></TR></TBODY></TABLE>

 

มงคลที่ ๘
ความมีศิลปะ



คนปั้นรูปพระ ​

หมายถึง ความเข้าใจ เชี่ยวชาญ ช่ำชองในวิทยาการ ศาสนและศิลปะต่างๆ อย่างเป็นผู้รู้จริง เข้าใจได้จริง และก็ทำได้เห็นผลอย่างจริงๆ ตัวอย่างเช่น นักบวชในศาสนาพุทธ เวลาเจริญพระพุทธมนต์ ก็เจริญพระพุทธมนต์อย่างมีศิลป อักขระแต่ละตัว ก็ออกเสียงสูง เสียงต่ำ เสียงกลาง เสียงเบา เพื่อให้ผู้ฟังได้ฟังแล้วมีอรรถรส ฟังแล้วซึ้งซึมเข้าไปในใจ ให้มันซึมสิงเข้าสู่ภายใน ให้มันก้องกังวานอยู่ในจิตใจ เมื่อเจริญเสร็จแล้ว ทำให้จิตใจของเราโปร่ง โล่ง เบา สบาย สงบ นั่นเป็นการเจริญพระพุทธมนต์อย่างมีศิลป อีกตัวอย่างหนึ่ง นักหัตถกรรมไม่ว่าจะเป็นช่างปั้น ช่างแกะสลัก จักสาน ถ้าสนใจใส่ใจเพียรพยายามฝึกฝนจนช่ำชองชำนาญ พร้อมกับรู้จักคิดวิธี รูปแบบ ลวดลายที่แปลกๆ ใหม่เข้าต่อสมัย และประโยชน์ในการใช้สอย แถมยังมีความสมบูรณ์ด้วยลวดลายอ่อนช้อยสวยงามเป็นที่ติดตามตรึงใจต่อผู้พบเห็น จนเป็นที่ยอมรับในผลงานนั้นๆ โดยมิได้มีข้อจำกัดที่ชาติ ตระกูล ความรู้ อายุ เพศ เช่นนี้ก็ถือได้ว่า ท่านผู้นั้นเป็นผู้มีศิลปะในการดำรงชีวิต ชีวิตดำรงอยู่ได้ด้วยศิลปะ สรุปก็คือไม่ว่าจะมีอาชีพใดๆ ทุกคนก็สามารถสร้างศิลปในการทำงานนั้นๆ ได้ และมันจะทำให้เราเป็นคนที่ทำงานแล้ว ไม่เบื่อ ไม่เซ็ง มันจะตรงกับคำว่า ชีวิตการงานเพื่อความเบิกบ

 

คนบ้ายอ



คนมีโมหะ

 

หลอกขายของผิดกฏหมาย



ไม่มีศิลปในการพูด

 

มงคลที่ ๙
ความศึกษาวินัยดี


บ้านที่มีวินัย​

บุคคลผู้อยู่ร่วมกับสังคม พึงศึกษารู้จักกฎเกณฑ์กติกา ระเบียบวินัย ของสังคมนั้นๆ เมื่อเข้าไปร่วมกับสังคมนั้นจะได้ไม่เก้อเขิน ไม่ประหม่า ไม่พลาดพลั้งผิดต่อกติกานั้นๆ แม้แต่จักมิได้เข้าสังคมใดๆ ตัวเราก็จำต้องมีระเบียบวินัยเอาไว้กำกับกิริยา อาการ กาย วาจา มิให้ผิดพลาด ฟุ้งซ่าน ต่อตน และคนอื่น จัดได้เป็นผู้กล้าแข็ง เชื่อมั่นในตนเอง องอาจ มั่นคง เช่นนี้จึงจักถือว่าเป็นผู้มีชีวิตเป็นสาระรักษาและวินัยดี

บ้านที่ไม่มีวินัย​

 

มงคลที่ ๑๐
ความมีวาจาเป็นสุภาษิต


พระภิกษุสงฆ์แสดงธรรม​

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย การมีวาจาสุภาษิตนั้นคือ กล่าวคำอ่อนหวานเป็นที่สุจริต ประกอบไปด้วย

องค์ ๕ ประการคือ
๑. กล่าวในกาลที่สมควรจะพึงกล่าว
๒. กล่าวแต่คำสัตย์ที่จริงไม่กล่าวคำเท็จ
๓. คำอ่อนหวานสุขุมละเอียดไม่หยาบคายให้เคืองหูผู้อื่น
๔.กล่าวคำที่มีประโยชน์ในชาตินี้และชาติหน้า
๕. กล่าวคำประกอบไปด้วยจิตเมตตา ไม่มีความโกรธอิจฉาริษยาพยาบาท

พระผู้มีพระภาคทรงกล่าวว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อันวาจาประกอบไปด้วยองค์ ๕ นี้ เป็นวาจาสุภาษิตผู้ที่กล่าววาจาเช่นนี้ ย่อมเป็นผู้ที่มีวาจาที่ควรต่อการอบรมสั่งสอนแก่ตน และบุคคลอื่นได้เป็นวาจาที่ผู้ฟัง ฟังแล้วฉลาด สะอาด สงบ พบแต่ความเจริญ เป็นที่ยอมรับและเชื่อถือของชนทั้งหลาย

ชาวบ้านร่วมกันสร้างวัด​

 

มงคลที่ ๑๑
ความบำรุงมารดาและบิดา​

บุคคลใดหญิงชายที่เกิดมา ได้ปฏิบัติมารดา บิดาให้เป็นสุข จัดเป็นมงคลอันประเสริฐ ถามว่า คนอย่างไรเรียกว่า บิดา มารดา ก็คือหญิงใดเป็นที่อาศัยแห่งสัตว์ให้บังเกิด หรือยังให้สัตว์เหล่านั้นให้เจริญขึ้น หญิงนั้นเรียกว่ามารดา ชายใดยังสัตว์ให้บังเกิดหรือยังให้สัตว์ให้เจริญขึ้น ชายนั้นชื่อว่าบิดา

ดูแลบิดา มารดา ด้วยการนวดขาและป้อนข้าว​

 

มงคลที่ ๑๒
ความสงเคราะห์แก่บุตรหญิงชาย



ได้รับการฝึกฝนทางธรรมด้วยการบวช​

บุคคลผู้ใดมีความสงเคราะห์แก่บุตรหญิงชายด้วยอามิสและข้อปฏิบัติ จัดเป็นมงคลประเสริฐย่อมอนุเคราะห์บุตรด้วยสถาน ๕ คือ

๑. ห้ามไม่ให้ทำชั่ว
ห้ามไม่ให้บุตรธิดาข้องเกี่ยวกับอบายมุข คือเหตุแห่งความฉิบหาย ๖ ประการ ได้แก่
๑.๑ ดูการละเล่น
๑.๒ เล่นการพนัน
๑.๓ เที่ยวกลางคืน
๑.๔ เกียจคร้านการทำงาน
๑.๕ คบคนชั่วเป็นมิตร
๑.๖ ดื่มสุราเมรัย

ได้รับการศึกษา​

 

๒. ให้ตั้งอยู่ในความดีและความไม่ประมาท
ให้บุตรธิดาตั้งอยู่ในความดี ประกอบกิจการงานสุจริตด้วยความไม่ประมาท

๓. ให้ศึกษาศิลปวิทยา
เมื่อถึงเวลาศึกษาเล่าเรียน ก็ไม่นิ่งดูดาย ให้ศึกษาวิชาต่างๆ ตามสมควรแก่กำลังทรัพย์

มารดาเฝ้าดูแลบุตรยามเมื่อเด็ก​

๔. หาภรรยาและสามีที่สมควรให้
เมื่อเห็นว่าบุตรเจริญวัยมีความรู้พอจะเลี้ยงตัวได้แล้วก็เลือกหาภรรยาและสามีที่มีนิสัยดีมีสกุลให้แก่บุตรธิดา

๕. มอบทรัพย์ให้ในสมัยฯ
บิดามารดาย่อมมอบทรัพย์ให้แก่บุตรธิดาของตน เมื่อถึงกาลที่เห็นว่าบุตรธิดามีคุณสมบัติรักษาทรัพย์นั้นๆ ได้

เป็นคนรับผิดชอบการงาน​

 

บิดามารดานั้นจะมีคุณ ๔ ประการ คือ
๑. ชื่อว่าเป็นพรหม คือ มีเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา เหมือนท้าวมหาพรหม
๒. ชื่อว่าเป็นบุพพเทวดา คือ ได้พิทักษ์รักษาทารกนั้นมาก่อนกว่าเทพยดาทั้งปวง
๓. ชื่อว่าเป็นบุพพาจารย์ คือ ให้โอวาทคำสั่งสอนแก่ทารกนั้นมาก่อนกว่าอาจารย์ทั้งปวง
๔. ชื่อว่าเป็นอาหุเนยยา คือ มารดาบิดาควรจะรับของที่บุตรนำมาให้ เป็นข้าวน้ำ ผ้าผ่อนท่อนสไบ ที่บุตรหญิงชายนำมาสักการบูชา

พาบิดา มารดาเดินออกกำลังกาย​

กุลบุตรหญิงชายทั้งหลายเมื่อได้รับการปฏิบัติจากบิดา มารดาดังนี้แล้วจะต้องตอบแทนคุณบิดามารดาด้วยวิธี ๕ อย่างคือ
๑. มารดาบิดาไม่มีศรัทธา ก็ชักชวนและทำให้มีศรัทธา
๒. มารดาบิดาไม่มีศีล ก็แนะนำและทำให้มีศีล
๓. มารดาบิดาไม่ได้ฟังธรรม ก็แสวงและทำให้ได้ฟังธรรม
๔. มารดาบิดาไม่ได้บริจาคทาน ก็วิงวอนให้ท่านได้บริจาคทาน
๕. มารดาบิดาไม่มีปัญญา ก็แนะนำสั่งสอนให้ท่านมีปัญญา

ถ้ากุลบุตร กุลธิดาปฏิบัติบิดามารดา พร้อมด้วยองค์ ๕ ดังนี้ จึงเรียกว่าปฏิบัติบูชา ยกบิดามารดาให้พ้นจากทุกข์อย่

 

มงคลที่ ๑๓
ความสงเคราะห์ภริยา​

ลักษณะของภรรยามี ๗ ข้อ
๑. วธการภรรยา เมียที่เป็นข้าศึกแก่สามี คือคิดประทุษร้ายสามีอยู่เนืองๆ มิได้ขาด
๒. โจรีภรรยา เมียเป็นโจรคอยลักข้าวของแห่งสามี
๓. อัยยภรรยา เมียข่มขี่ผัวให้อยู่ในอำนาจดังนายกับบ่าว
๔. มาตาภรรยา เมียรักผัวดังมารดารักบุตรที่บังเกิดแก่อุทร ไม่มีความเดือดร้อนให้แก่สามี
๕. ภคินิภรรยา เมียดังน้องหญิง เป็นที่สมัครรักยิ่งดังพี่และน้องร่วมท้องมารดาเดียวกัน
๖. ทาสีภรรยา เมียดังทาสทาสี เป็นที่ยินดีเกรงกลัวผัวยิ่งนัก ทั้งกลัวทั้งรักเป็นที่เคารพ
๗. สุขีภรรยา เมียราวกะว่าสหายเป็นเพื่อนเจ็บเพื่อนตายของสามี มิได้คิดหน่ายหนี
ภรรยาจำพวกที่ ๔-๗ สามีใดสงเคราะห์ ถือว่าเป็นมงคลในชีวิต

ภรรยาดูแลเอาใจใส่งานบ้านงานเรือน​

 

สามีควรจะสงเคราะห์ภรรยาด้วยเหตุ ๕ สถานคือ
๑. ให้เกียรติกล่าวยกย่องแก่ภรรยาด้วยวาจาอันอ่อนหวาน ไม่กล่าวคำดูถูกดูหมิ่น
๒. สามีอย่างโกรธทุบตีก่อน แล้วจึงสั่งสอนต่อภายหลัง
๓. สามีอย่าคิดนอกใจภรรยาเที่ยวหาภรรยาใหม่ เป็นที่ไม่ชอบใจของสตรีที่ปรารถนาหาสามีแต่ผู้เดียว
๔. สามีจงให้ภรรยาเป็นใหญ่ในเคหสถาน คือเป็นคนเก็บทรัพย์ที่สามีได้มา
๕. สามีจงแสวงหาเครื่องประดับให้แก่ภรรยาโดยสมควรแก่ทรัพย์และตระกูล

สามีให้กำลังใจภรรยายามไม่สบาย​

ภรรยาเมื่อได้รับการสงเคราะห์จากสามีแล้ว ก็ควรจะสงเคราะห์สามีด้วยองค์ ๕ ประการ เป็นการตอบแทนคือ
๑. ฉลาดในการทำอาหารให้สามีรับประทาน
๒. ภรรยานับถือญาติทั้งสองฝ่าย ญาติของสามีและญาติของตนให้เสมอกัน
๓. ภรรยามีใจซื่อตรงต่อสามี
๔. ภรรยาหมั่นภักดีปฏิบัติสามี ให้เป็นที่ยินดีตามอัธยาศัย
๕. ภรรยาเป็นผู้ฉลาดรักษาทรัพย์ที่สามีได้มา อย่าให้ฉิบหาย

ความฉิบหายในทรัพย์ คือ
๑. ไม่รู้ประมาณในการบริโภค ใช้สอยทรัพย์
๒. เล่นการพนัน
๓. เกียจคร้านไม่ทำงาน
๔. นักเลงสุรา
๕. นักเลงเจ้าชู้

 

มงคลที่ ๑๔
การงานไม่อากูล



คนสร้างบ้านให้สำเร็จลุล่วง​

บุคคลใดไม่มีความเกียจคร้านในกิจการงานทั้งปวง จัดเป็นมงคลอันประเสริฐย่อมนำมาซึ่งความสุขความเจริญในโลกนี้และโลกหน้า

เหตุที่ทำให้การงานอากูลมี ๖ อย่างคือ
๑. มักอ้างว่า หนาวนัก แล้วไม่ทำงาน
๒. มักอ้างว่า ร้อนนัก แล้วไม่ทำงาน
๓. มักอ้างว่า ยังเช้าอยู่ แล้วไม่ทำงาน
๔. มักอ้างว่า เวลาเย็นเกิน แล้วไม่ทำงาน
๕. มักอ้างว่า หิวนัก แล้วไม่ทำงาน
๖. มักอ้างว่า กระหายนัก แล้วไม่ทำงาน

เมื่อบุคคลอ้างอย่างนี้แล้ว ก็ไม่ทำงานย่อมทำให้การงานคั่งค้างอากูล เป็นปลงภาระไม่ได้ จักยืน เดิน นั่ง นอน ก็จักวิตกกังวลหาความสุขไม่ได้ แถมยังอาจเป็นภาระแก่ผู้อื่นอีกด้วย ซึ่งก็จักทำให้เป็นที่ไม่น่าเชื่อถือของคนรอบข้าง

คนเล่นการพนัน คนเอาแต่นอน คนทำงานคั่งค้าง​

 

มงคลที่ ๑๕
ความให้ทาน​

การให้ทานมีลักษณะ ๓ อย่างคือ
๑. บุคคลที่มีศรัทธาเลื่อมใส คิดจะให้ซึ่งทาน
๒. บุคคลที่มีหิริโอตตัปปะ ละเว้นในปัญจขันธ์ทั้ง ๕ คือ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส แล้วไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักทรัพย์เป็นต้น
๓. บุคคลมีปัญญารู้จักพิจารณาในการ ให้ข้าวน้ำผ้านุ่ง ผ้าห่มเป็นต้น

ทานทั้ง ๓ ประการที่บังเกิดขึ้นในสันดานมนุษย์ทั้งปวงนั้น บุคคลเห็นว่าให้ทานและรักษาศีล ได้บุญได้กุศลย่อมนำมาซึ่งความสุข แต่การให้ทานก็อาศัยเจตนาในการให้การให้ทานนั้นสัมฤทธิผลยิ่งขึ้น มี ๓ คือ
๑. ปุพพเจตนา มีจิตเลื่อมใสคิดจะให้ซึ่งทาน (ก่อนทำเต็มใจ)
๒. มุญจนเจตนา มีความเลื่อมใสเมื่อขณะให้ทาน (ขณะทำตั้งใจ)
๓. อปราปรเจตนา มีความเลื่อมใสเมื่อให้ทานแล้ว (ทำแล้วสบายใจ)

ทำบุญใส่บาตร




ปล่อยนก ปล่อยปลา




เลี้ยงดูบ้านเด็กกำพร้า​

 

มงคลที่ ๑๖
ความประพฤติธรรม



เข้าวัดปฏิบัติธรรม



ฝึกปฏิบัติธรรม​

ธรรมที่ชนทั้งหลายควรประพฤติคือ

ธรรมสุจริต ๓ อย่าง
๑. กายสุจริต ๓
๑.๑ ปาณาติปาตา เวรมณี ไม่ฆ่าสัตว์ทั้งหลายที่มีชีวิต ให้ตายด้วยกายและวาจา
๑.๒ อทินนาทานา เวรมณี ไม่ลักฉ้อข้าวของที่เจ้าของเขาไม่ให้ด้วยกายและวาจา
๑.๓ กาเมสุมิจฉาจารา เวรมณี เป็นบุรุษไม่ร่วมประเวณีในสตรีที่มีคนหวงแหนรักษา สตรีไม่นอกใจสามีไปคบบุรุษอื่น

๒. วจีสุจริต ๔
๑.๑ มุสาวาทา เวรมณี คือไม่พูดปดล่อลวงอำพรางท่านผู้อื่น
๑.๒ ปิสุณาย วาจาย เวรมณี ไม่พูดส่อเสียดยุยงให้ผู้อื่นแตกร้าวจากกันด้วยความอิจฉา
๑.๓ ผรุสาย วาจาย เวรมณี ไม่กล่าวคำหยาบ ด่าชาติตระกูลผู้อื่น
๑.๔ สัมผัปปลาปา เวรมณี ไม่กล่าวคำที่หาประโยชน์มิได้ในชาตินี้ชาติหน้า

๓. มโนสุจริต ๓
๑.๑ อนภิชฌา ไม่มีจิตโลภเจตนาคิดจะลักข้าวของๆ ผู้อื่นมาเป็นของตน
๑.๒ อัพยาปาโท ไม่มีจิตโกรธพยาบาทอาฆาต ผูกเวรแก่สัตว์ทั้งหลาย
๑.๓ สัมมาทิฏฐิโก มีจิตคิดเห็นชอบประกอบในทางธรรม ตามกฎไตรลักษณ์ คือเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป หรือสัตว์โลกย่อมเป็นไปตามกรรม

หนีคนพาล



แย่งสามีคนอื่น​

 

มงคลที่ ๑๗
ความสงเคราะห์ญาติ​

วัตถุที่เป็นเครื่องสงเคราะห์มีอยู่ ๒ อย่าง คือ
๑. อามิสสังคหะ การสงเคราะห์ด้วยสิ่งของ
๒. ธรรมสังคหะ การสงเคราะห์โดยธรรม

เยี่ยมเยียนญาติผู้ใหญ่​

๑. การสงเคราะห์ด้วยสิ่งของคืออามิส ได้แก่การแบ่งปันให้ทรัพย์สินเงินทอง ข้าวของเครื่องใช้ในการดำรงชีวิตประจำวัน รวมทั้งการแบ่งทรัพย์มรดร เรือกสวนไร่นา ที่ดินว่างเปล่า หรือบ้านที่อยู่อาศัย แม้กระทั่งแบ่งปันอาชีพ ที่สามารถทำมาหาเลี้ยงตนและครอบครัวโดยสุจริต เหล่านี้ชื่อว่า อามิสสังคหะ

๒. การสงเคราะห์โดยธรรม ได้แก่การกล่าววาจา อบรมสั่งสอนตักเตือน ชี้บอกสิ่งที่เป็นประโยชน์ ห้ามปรามสิ่งที่เป็นโทษ บอกกล่าวชักชวนหนทางสว่างให้ดำเนิน เช่น บอกให้รักษาศีล ฟังธรรม เจริญสติภาวนา ชวนให้มีเมตตาเพื่อนสัตว์ที่เป็นผู้ร่วมเกิด แก่ เจ็บ ตาย แล้วบริจาคแบ่งปันสิ่งของที่มีอยู่ ให้เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่น สัตว์อื่น เช่นนี้

ช่วยญาติทำงานศพ​

 

มงคลที่ ๑๘
การทำการงานไม่มีโทษ​

การทำงานที่ไม่มีโทษ ได้แก่ การงานที่ไม่เบียดเบียนตนและคนอื่นให้เดือดร้อนเสียหาย

ร่วมกันสร้างบ้าน



แอบค้าอาวุธปืน​

 

มงคลที่ ๑๙
ความงดเว้นจากบาป​

การงดเว้นจากบาป ได้แก่ การไม่ประพฤติทุจริต ๓ อย่างคือ

๑. กายทุจริต การประพฤติชั่วทางกายมี ๓ อย่างคือ
๑.๑ ฆ่าสัตว์
๑.๒ ลักทรัพย์
๑.๓ ประพฤติผิดในกาม

๒. วจีทุจริต การประพฤติชั่วทางวาจามี ๔ อย่างคือ
๒.๑ พูดโกหก
๒.๒ พูดส่อเสียด
๒.๓ พูดคำหยาบ
๒.๔ พูดเพ้อเจ้อ

๓. มโนทุจริต การประพฤติชั่วทางใจ มี ๓ อย่างคือ
๓.๑ โลภอยากได้ของของผู้อื่น
๓.๒ พยาบาทปองร้ายผู้อื่น
๓.๓ เห็นผิดจากหลักธรรม

ทุจริตทั้ง ๓ ประการนั้น เป็นกิจที่บุคคลไม่ควรทำโดยแท้ เพราะจะทำให้ผู้อื่นเดือดร้อนและตนเองก็เดือดร้อน

คนขโมยเสื้อผ้า



คนตกปลา



ตำรวจจับเข้าคุก



การเดินหนีจากการทำบาป​