ข้อคิด & วิธีเลี่ยงการทำบาปกรรมประเภท "จำเป็นต้องโกหก" ในชีวิตประจำวัน

ถาม – ได้ยินว่าแค่โกหกก็ต้องตกนรกแล้ว โทษหนักเกินไปหรือเปล่า? ในเมื่อชีวิตประจำวันของคนเรานั้นยากที่จะหลีกเลี่ยงการพูดเท็จอย่างนี้

ที่เคยได้ยินมานั้นพักไว้ก่อน ลองดูว่าคนที่รู้ดีที่สุดท่านพูดไว้อย่างไรดีกว่าครับ

การโป้ปดมดเท็จนั้น เมื่อใครเสพแล้ว เจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว ย่อมยังให้มีกำเนิดในนรก ในดิรัจฉาน ในเปรตวิสัย วิบากแห่งมุสาวาทอย่างเบาที่สุดย่อมยังการกล่าวตู่ด้วยคำไม่เป็นจริงให้เป็นไปแก่ผู้มาเกิดเป็นมนุษย์

พระพุทธเจ้าท่านตรัสไว้อย่างนี้ พอลองดูอย่างละเอียดรอบคอบก็จะพบว่ามีเงื่อนไขของการไปนรกเพราะมุสาวาทอยู่ นั่นคือเสพจนติด เพาะเลี้ยงตัวโกหกจนมันเติบโตขึ้นเป็นนิสัยถาวร ปั้นน้ำเป็นตัวบ่อยเสียจนชินชาหน้าไม่อาย

เมื่อเล็งเข้าไปที่จิตใจของผู้สร้างสมนิสัยโป้ปดมดเท็จจนเคยตัว จะเห็นว่ามีความดำมืด มีความบิดเบี้ยวเลอะเลือน และที่ธรรมชาติเขาพิพากษาไว้ก็คือหากจิตชุ่มด้วยบาป สกปรกมะล่อกมะแล่กดูไม่ได้ ก็จะต้องมีที่ไปเหมาะกับความสกปรกโสมมของตนเอง

อีกประการหนึ่ง ตัวมุสาตัวเดียวมันเหมือนเชื้อโรคร้าย สามารถแตกกิ่งก้านสาขาออกไปเป็นโรคอื่นได้ไม่รู้จบ จะเปรียบเทียบเหมือนกับเอดส์ที่เข้าไปทำลายภูมิต้านทานโรคต่างๆในร่างกายมนุษย์ก็ได้ เมื่อใดที่ความละอายถูกทำลายลง เมื่อนั้นคนเราย่อมหมดความยับยั้งชั่งใจที่จะกระทำบาป พร้อมจะก่อเวรก่อกรรมได้ทุกชนิด สมดังที่พระพุทธเจ้ามีพระดำรัสคือ

เรากล่าวว่าบุคคลผู้ไม่มีความละอายในการกล่าวมุสาทั้งรู้อยู่แก่ใจ ที่จะไม่ทำบาปกรรมแม้น้อยหนึ่งนั้น ย่อมไม่มี

โกหกหนึ่งครั้งคือสร้างความบิดเบี้ยวให้กับจิตหนึ่งหน สังเกตดูก็ได้ครับ มันเป็นอย่างนั้นจริงๆ ครั้งต่อไปลองพูดปดแบบรู้ทั้งรู้ว่าเรื่องมันไม่จริง พูดเสร็จให้ดูเข้ามาในใจตัวเอง จะเห็นความฟุ้งซ่านจับไม่ติด หรือแม้หากว่าพื้นฐานเป็นผู้ทรงสติเป็นเยี่ยม อย่างน้อยที่สุดคุณจะเห็นความเย็นชาของจิต มีความรู้สึกอยากเย้ยโลก และเห็นว่าการสร้างข้อมูลเท็จได้แนบเนียนคืออำนาจที่แท้จริง

ความจริงยิ่งกว่าสิ่งใดก็คือ สัจจะความจริงนั่นแหละอำนาจสูงสุด เมื่อคุณพูดถึงความจริงบ่อยๆ พูดอย่างมีสติทั้งรู้ว่าบางครั้งอาจก่อผลด้านลบให้กับตนเอง แต่ละครั้งคุณจะรู้สึกถึงพลัง ความมั่นคงทางใจ และความสามารถรู้เห็นอะไรๆได้ตามจริงราวกับคนเคยตาสั้นได้แว่นที่จักษุแพทย์มอบให้

มาพูดถึงความจำเป็นต้องโกหกในชีวิตประจำวันกันบ้าง การโกหกมดเท็จนั้นมีหลายแบบ แบบที่เดือดร้อนคนอื่นมากก็มี ไม่เดือดร้อนใครเลยก็มี โกหกโดยเจตนาให้เกิดประโยชน์กับทุกฝ่ายก็มี โกหกเพราะมาดหมายเอาประโยชน์เข้าตนก็มี โกหกทุกวันจนติดเป็นนิสัยก็มี นานๆโกหกทีก็มี โกหกแบบหยอกล้อเล่นหัวเพื่อได้หัวเราะกันก็มี โกหกแบบตลกเลือดจะให้ตระหนกตกใจปางตายก็มี

ตัวแปรต่างๆจะทำให้เกิดน้ำหนักผิดแผกแตกต่างไป ที่เห็นผลใกล้ที่สุดก็คือความบิดเบี้ยวทางความรู้สึกอันเป็นของรู้เฉพาะตน (ผู้มีความสามารถหยั่งรู้วาระจิตก็ทราบได้ แต่คนทั่วไปเขาจะไม่รู้สึกถึงความบิดเบี้ยวอันนี้ในเราเลย)

ความบิดเบี้ยวทางจิตเป็นอย่างไร? ขอให้ลองดูตอนคุณโกหกคำโต เมื่อไหร่โกหกเสร็จลองพยายามรู้ตามจริงว่าหายใจเข้าหรือออกให้ได้สักสิบครั้ง นับดูสิครับว่าจิตมีความสามารถตามรู้ไปได้จริงๆกี่ครั้ง เสร็จแล้วเอาใหม่ ถ้ามีโอกาสให้โกหกเพื่อประโยชน์ของเรา แต่เราไม่เอา จะเอาแต่ความจริง พูดแต่คำที่เป็นสัตย์ พูดออกมาจากใจที่ซื่อทางโลกแต่เจ้าปัญญาทางธรรม พอพูดเสร็จสังเกตดูว่ารู้สึกดีอย่างไร เกิดความมั่นคงทางใจแค่ไหน ขอให้ทราบว่านั่นแหละอำนาจแห่งสัจจะที่เราได้รับในทันที ลองพิสูจน์ให้เห็นอำนาจนั้นชัดขึ้นด้วยการตามรู้ลมหายใจเข้าออกสิบครั้ง แล้วจะรู้ว่าเราทำได้ไม่ยากเลย

ความสามารถรู้ตามจริงนั้น โดยทั่วไปคนเราถือเป็นเรื่องผิวเผิน แต่ที่แท้มีความสำคัญยิ่งยวดกับชีวิต เพราะเมื่อสามารถรู้ได้ตามจริง ก็ย่อมเห็นว่าอะไรเป็นประโยชน์ อะไรเป็นโทษ คนเราเมื่อรู้จักประโยชน์ย่อมเก็บเกี่ยวแต่ประโยชน์มาสั่งสมไว้ให้พอกพูน แต่เมื่อไม่รู้ว่าอะไรเป็นโทษก็อาจพลาดตักตวงมันเข้ามาด้วยความละโมบโลภมาก เหมือนกองขยะแห่งบาปกรรมส่งกลิ่นเน่าเหม็นเพียงใดก็ไม่รู้สึก เพราะจมูกแห่งมโนธรรมมันตายด้านไปเสียแล้ว

นี่แหละ สังเกตจากข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นกับเราเอง เอาเราเองเป็นที่ตั้งของเครื่องวัด ก็จะพบว่าพระพุทธเจ้าท่านไม่ได้ขู่เล่น ท่านตรัสชี้ว่าอะไรเป็นอะไรตามจริงต่างหาก


ถาม – ผมทำการค้า หลายครั้งบอกความจริงกับลูกค้า แต่บอกไม่หมด เหมือนบิดเบือนข้อมูลไป ถือว่าเป็นการผิดศีลเรื่องการพูดปดหรือไม่ครับ?

ถ้าเจตนาเราต้องการกล่อมคนฟังให้ถึงขั้นเข้าใจผิดจากความจริง ก็เรียกว่าเป็นการมุสาทั้งนั้นครับ จะด้วยวิธีบอกทั้งหมดหรือบางส่วน หรือกระทั่งใช้ภาษากายเป็นอุบายล่อตาก็ตาม เจตนาทำให้คนดูหรือคนฟังสำคัญผิดจากความจริงอย่างสิ้นเชิงนั่นเอง คือมุสาวาทเต็มขั้น

กล่าวกว้างๆอย่างนี้ ความจริงในภาคปฏิบัติต้องดูเป็นเรื่องๆด้วยครับ บางทีคุณไม่ได้พูดโกหกแม้แต่คำเดียว ทว่าเจตนานั้นฉ้อฉล ทำให้คนฟังหลงกล กลับความเข้าใจจากดำเป็นขาว จากขาวเป็นดำ อย่างนี้ก็เข้าข่ายมุสาวาท ตรงข้าม แม้คุณไม่พูดถึงสิ่งที่เกิดขึ้นจริง เช่นพ่อสอนลูกด้วยการอุปมาอุปไมยหรือยกนิทานมาเล่าเป็นการสาธก แต่ลูกเกิดความเข้าอกเข้าใจสัจจธรรมอย่างถูกต้อง อย่างนี้ก็ไม่ถือว่าเข้าข่ายมุสาวาท

ในหลายกรณี ถ้าเราพูดความจริงตามหน้าที่ โดยคิดว่าหน้าที่ของเราให้ข้อมูลเขาได้แค่นี้ ก็ถือว่ารอดตัว ยกตัวอย่างเช่นทีมแพทย์ตกลงกันว่าจะบอกญาติคนไข้ว่าผลการผ่าตัดมีโอกาสสำเร็จต่ำ ทั้งที่นึกๆอยู่ในใจว่าไม่มีทางสำเร็จเลย อย่างนี้ก็ไม่นับเป็นการโกหก เพราะผลยังไม่ปรากฏชัดเจนแน่นอน เป็นเรื่องของอนาคตที่ไม่มีใครรู้จริง

สำหรับพวกที่ต้องติดต่อค้าขายอาจเลี่ยงยาก เพราะไม่ใช่แค่ให้ข้อมูลด้านเดียว แต่มักต้องให้ข้อมูลด้านอื่นที่ผู้บริหารสั่งมาด้วย เริ่มต้นอาจเป็นกตัตตากรรม คือคุณจำใจโกหกตามคำสั่งโดยไม่ยินดี แต่พอทำบ่อยๆจนชิน กลายเป็นความเต็มใจ ในที่สุดก็เป็นกรรมของคุณเองได้ พูดง่ายๆคือใจหมดความรู้สึกผิดเมื่อใด ตรงนั้นคือมุสาวาทเต็มขั้นแล้ว

บางทีอยู่ในโลกก็หลีกเลี่ยงบาปกรรมยากครับ คุณต้องรักษาศีลให้สะอาดผ่องแผ้วพอจะไปเกิดในสังคมอารยะที่ไม่มีการโกหกเลย เอาเป็นว่าถ้าจำเป็นต้องโกหกก็ขอให้รักษา ‘ความไม่ยินดี’ ไว้ บอกตัวเองว่าเราไม่อยากอยู่ในวงจรแห่งการมุสาเลย วันนี้เราทำเขา วันหน้าก็ต้องโดนเขาทำบ้าง เมื่อใดคุณขาแข็งพอจะปลีกตัวออกมาจากวงจรเดิมๆเสียได้ก็อย่าช้าแล้วกัน


ถาม – ถ้าจำเป็นต้องโกหกบ้างนิดๆหน่อยๆ กฎแห่งกรรมถือว่าหยวนๆให้บ้างไหม?

ผมไม่ได้มีหน้าที่พิทักษ์กฎแห่งกรรมนะครับ คงไม่อาจเป็นตัวแทนธรรมชาติหยวนหรือไม่หยวนให้คุณๆได้สักแค่ไหน เอาเป็นว่าตัดสินใจอย่างไรก็ขอให้รู้อยู่ว่าตัวเองมีความละอายติดจิตติดวิญญาณแค่ไหนก็แล้วกัน


ขอให้พิจารณาตามจริงว่าแม้เราจะไม่โกหกเป็นประจำ แต่ลงถ้าได้เริ่มต้นออกจากจุดสตาร์ทแล้ว ก็มักจะเหมือนเราก้มหัวให้ใครเขาใช้ ถูกใช้ได้ครั้งหนึ่งก็จะอ่อนแอลงนิดหนึ่ง พอเขาใช้อีกเราก็อาจจะยอมก้มหัวอีก ในที่สุดหัวเราก็อ่อนลงเรื่อยๆ จนกลายเป็นขี้ข้าตัวมุสาไปเต็มยศ นี่แหละ ผมสรุปว่าที่มาของการโกหกใหญ่ก็คือการโกหกเล็กๆนั่นเอง โดยเฉพาะถ้าโกหกเล็กๆโดยปราศจากความละอาย

แรงขับดันให้โกหกมักมาจากคำว่า ‘จำเป็น’ หรือ ‘หลีกเลี่ยงไม่ได้’ มันอยู่ที่เราตัดสินใจเลือก ถ้าใช้ความฉลาดกันจริงๆก็อาจไม่จำเป็นต้อง ‘โกหกเต็มๆ’ หรอก หลายๆเรื่องเราเอาความจริงส่วนที่ไม่เสียหายมาพูดได้ เพราะเราไม่จำเป็นต้องพูดทั้งหมดในทุกเรื่องอยู่แล้ว

ขอให้สังเกตจากชีวิตประจำวันว่าคำพูดนั้นดิ้นไปได้เรื่อยๆครับ ปากพูดอย่างหนึ่ง แต่ใจเล็งอีกอย่างหนึ่ง จิตคิดพูดของคนในโลกมักเบี่ยงเบน ไม่เป็นไปเพื่อการเห็นตามจริง แต่เป็นไปเพื่อตัวตน เป็นไปเพื่อให้คนอื่นเห็นเราตามที่เราอยากให้เขาเห็น


ลองฝึกฝนดู ใจเล็งอย่างไรปากพูดตามนั้น ก่อนพูดก็ทำตัวเป็นนายคำพูด สั่งให้เกิดแต่คำพูดที่เป็นประโยชน์ หรือก่อให้เกิดผลกระทบด้านลบน้อยที่สุด เมื่อคิดก่อนพูดบ่อยเข้า ชีวิตจะลงตัวไปเอง ความจำเป็นต้องโกหกจะค่อยๆหายไปจากชีวิตเราจนกระทั่งไม่เหลือเลยจนได้แหละน่า ธรรมชาติเขาไม่ใจไม้ไส้ระกำกับคนตั้งใจดีมีใจจริงหรอกครับ

ที่มา ������ʺ�§�������§��� - �ѧ�ij
เตรียมเสบียงไว้เลี้ยงตัว - ดังตฤณ

 

ขอบคุณครับ

ละเอียด และเป็นประโยชน์มาก

พอลืมๆไป อ่านทีไรก็ได้เตือนสติทุกที

อนุโมทนาบุญ

 

การพูดโกหกอันดับหนึ่งคือคุณโกหกตัวเองเพราะจิตคุณรู้
เเละเมื่อคุณโกหกคนอื่นก็เหมือนคุณโกหกจิตตัวเอง
อย่ามาบอกว่าโกหกเพื่อคนอื่นธรรมนั้นเป็นสิ่งธรรมชาติอ้างไม่ได้
ทางที่ดีอย่าพูดหรือเลี่ยงที่จะไม่พูดดีกว่าเพราะคงไม่มีคนเอาปืนมาจ่อหัวให้พูด

 

เมื่อใจนึกสงสัยหรือพยายามหาเหตุผลข้ออ้างใดๆ ...หิริ-โอตตัปปะ คือ คำตอบ

 

ขออนุโมทนา สาธุค่ะ

หนูก้อต้องโกหกเพราะความจำเป็นบ่อยเหมือนกัน เพื่อความสบายใจของอีกฝ่าย

และหนูก็เคยโกหกคุณพ่อ คุณแม่ จนทำไห้ท่านร้องไห้ บาปหนักไหมค่ะ จะแก้ยังไง

ทุกวันนี้หนูสวดมนต์ภาวนาทุกคืนค่ะ มีวิธีอื่นอีกไหมค่ะ แนะนำหนูด้วยค่ะ

 

โมทนาสาธุครับ

วาทะของคุณดังตฤณได้อ่านทีไรก็มีประโยชน์มากมาย

 

1. ผลกรรมของการโกหก

พุทธวจนะที่ว่า....."ผู้กล่าวคำเท็จอยู่ จะไม่ทำความผิดอื่น เป็นไม่มี"
โทษของการละเมิดศีลข้อที่ ๔* พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า มุสาวาท (พูดปดหลอกลวง) ที่บุคคลทำจนคุ้น ฯลฯ ย่อมเป็นเหตุให้เกิด ในนรก ฯลฯ
วิบากคือเศษกรรม ของการพูดปดหลอกลวง อย่างเบาที่สุด ย่อมชักให้ผู้ทำ ซึ่งเป็นมนุษย์กลายเป็นคนถูกกล่าวตู่ด้วยความเท็จ จากคำสอนของพระพุทธองค์ทำให้เห็นได้ว่า กรรมหรือผลกรรมของการโกหกนั้นพอสรุปคร่าวๆไ้ด้ดังนี้

- ผลที่เกิดขึ้นเป็นการภายนอก เห็นง่าย คือคนเขาจะไม่เชื่อถือ พูดอะไรไปแม้จริง ก็มีกระแสบางอย่างทำให้เขารู้สึกมัวๆ ขัดๆเพราะคนโกหกประจำจะดูกะล่อนๆ สัมผัสรู้สึกได้

- ผลที่เกิดขึ้นเป็นการภายใน เห็นยาก แต่รู้ได้ถ้าเลิกเข้าข้างตัวเอง คือใจจะปรุงแต่ง ฟุ้งไปในอุปาทานนานาชนิดอยู่ตลอด หลอกคนอื่นบ่อยๆ ในที่สุดก็หลอกกระทั่งตัวเอง ยิ่งหม่นมืดยิ่งมองไม่เห็นว่าหลอก นึกว่าดี นึกว่าไม่เป็นไร การโกหกเป็นเรื่องที่ไม่ดีอยู่เเล้ว เเต่ก็ขึ้นอยู่ที่บางครั้ง บางคนอาจโกหกเพราะจําใจ เเต่ที่เเน่ๆ พวกโกหกทําให้คนอื่นดูไม่ดีในสายตาคนอื่น ทั้งๆที่เเท้ที่จริง คนๆนั้นเป็นคนดี อันนี้บาปหนาครับ

2. การโกหกที่ทำให้พ่อแม่ร้องไห้ บาปแน่นอนค่ะ แต่อย่าคิดมากเกินไปในสิ่งที่เราทำไปแล้วแก้ไขไม่ได้ กรรมเก่าเราลบล้างไม่ได้ แต่เราพยายามสร้างกรรมดีใหม่เพื่อช่วยให้ผลกรรมไม่ดีเจือจางไปได้บ้างดีกว่าค่ะ และให้คิดในเชิงสร้างสรรค์ว่า สิ่งที่เราทำไปแล้ว แล้วรู้ว่าไม่ดีนั้น ต่อไปนี้เราจะแก้ไขนิสัยนี้อย่างไร หรือ จะทำอย่างไรไม่ให้มันเกิดได้อีก ลองทำตามวิธีดังนี้ดูนะค่ะ

- หากคุณพ่อ-แม่ ยังอยู่ แนะนำให้ลองขอขมาทำในสิ่งที่เคยทำไม่ดีกับท่าน ด้วยเหตุอะไรก็แล้วแต่ ไม่ว่าจะเป็นทางกาย วาจา ใจ ดูเพ่ิมเติมตามลิงค์ค่ะ http://palungjit.org/threads/คำกล่าวขอขมา-บิดา-มารดา.135134/

- การสวดมนต์ทุกวันตามที่คุณบอกเป็นสิ่งที่ถูกต้องแล้วค่ะ หากมีเวลาลองนั่งสมาธิภาวนาด้วยจะยิ่งดี แล้วหลังจากสวดมนต์+สมาธิแล้ว ให้แบ่งบุญจากการปฎิบัติดีของเราให้ คุณพ่อ-แม่ ผู้ให้ธาตุขันธ์เราด้วย วิธีคือ ให้นึกถึงบุญคุณของท่าน + แบ่งบุญให้ท่านทั้งสองทุกวันๆ ผลจากการกระทำนี้ จะทำให้เราเกิดความเกรงกลัวในการทำให้ท่านเสียใจมากขึ้นคะ เพราะเรานึกถึงบุญคุณของท่านอยู่ตลอด ผลก็คือ จิตใจเราก็ดี และเจริญในธรรมยิ่งๆขึ้นไปทุกวันเช่นกันค่ะ

- พยายามระลึกถึงศีลห้าในทุกๆวัน เช่น ตอนเช้าก่อนออกจากบ้าน ลองตั้งใจดูว่า วันนี้เราจะรักษาศีลห้าให้ครบทุกข้อให้ได้ ผลก็คือ หากมีเหตุใดก็ตามให้เราต้องโกหก รับรองได้ค่ะ ว่าสติมันจะดีดขึ้นมาให้รู้สึกผิดไม่ช้าก็เร็ว ซึ่งแรกๆอาจจะช้าหน่อยที่รู้สึกตัว ทำซ้ำๆไป รับรองว่า สติมันจะทัน และในระยะยาว การพยายามระลึกว่าจะรักษาศีลห้าเสมอแบบนี้ จะส่งผลให้จิตใจเรามั่นคงขึ้น และสติจะตามมาทันก่อนเราจะทำผิดศีล ลองทำดูนะค่ะ

อนุโมทนาค่ะ

 

ขอบคุณมากๆค่ะสำหรับคำแนะนำ

คือนั้นเปนครั้งแรกและครั้งเดียวที่นู๋โกหกคุณพ่อคุณแม่ เปนเรื่องใหญ่พอสมควร

นู่ไม่เคยโกหกท่านหรือใครๆเรย จนเหตุการณ์เลวร้ายนั้นเข้ามาในชีวิต

ทำไห้นู๋ต้องโกหก แต่พอท่านมารู้ความจิงท่านเลยร้องไห้ เพราะว่าสงสารนู๋

คือท่านเสียใจที่นู๋ไม่บอกท่านเรื่องที่นู๋โดนหลอกไปจนเกือบหมดตัว

คือคุนพ่อคุนแม่ท่านไม่โกรธนู๋เรย ไม่พูดจาซ้ำเติม

หรืออะไรที่รุนแรงทั้งนั้น ท่านพูดแค่ว่ากลับไปอยู่บ้านสักพัก พักผ่อน สบายใจแล้ว

ค่อยกลับมาเรียน ทำงาน อะไรแล้วแต่ตามใจ เริ่มต้นใหม่ มีอะไรอย่าตัดสินใจคนเดียวอีก

ประมาณนี้ค่ะ แต่นู๋ก้อยังต้องขอขมาใช่มั้ยค่ะ รบกวนตอบนู๋อีกครั้งค่ะ

คือตอนนั้นนู๋แค่กราบขอโทษ นู๋พูดอารายไม่ออกเลยร้องไห้อย่างเดียว

 

ตอบหนูหมูปุ้ย..ทุกอย่างเป็นกรรม คือการกระทำของเรา..เอง
บางครั้งเจอคนดีเราก็ไม่สนใจ เจอคนไม่ดีเราก็ซวยไป
เพราะความถือมั่นยึดติดในตัว
ควรปล่อยวางหมั่นสวดมนต์ภาวนาเยอะๆหากัลยามิตรทางธรรมทำให้เราดีขึ้น..อยู่ง่ายกินง่าย..พูดน้อย..

 

อยากแนะนำให้ทำค่ะ จะรอให้ถึงวันเกิดท่าน หรือ วันเกิดเราก็ได้ค่ะ
เคยแนะนำให้เพื่อนทำแบบนี้ แล้วเขาก็ได้สิ่งดีๆกลับมา สบายใจมากขึ้น
คุณพ่อ-แม่เขาก็รู้สึกซาบซึ้งใจเช่นกันค่ะ เหมือนเป็นเรื่องที่ทำให้คุณพ่อ-แม่
รู้สึกดีอีกวิธีหนึ่งเลยค่ะ

 

ขอบคุณมากนะคะ คุณพี่sss12 นู๋จะนำไปทำแน่นอนค่ะ

 

นู๋ก้ออยู่ง่ายกินง่ายนะค่ะ ไม่ใช่ว่านู๋ไม่สนใจไคร นู๋แค่อยากไห้มันค่อยเปนค่อย

ไปหนะค่ะ คนเราต้องดูกันไปเรื่อยๆว่าจะดีไปตลอดรึเปล่า รีบไปก็ไม่ดี ตั้งแต่

เกิดเหตุการณ์ร้ายต่างๆ ทุกวันนี้นู๋ต้องคิดให้มากขึ้นหนะค่ะในทุกเรื่อง