ุถ้าผมนั่งสมาธิเเล้วเิปิดเพลงหรือธรรมะคลอไปด้วยนี่ผิดหลักไหมครับ ?

ไม่ผิดครับ เพราะเพลงที่ดี จะส่งคลื่นมาจูนให้สมาธิเราดีขึ้นครับ
แนะนำเพลงจาก Green Music ครับ เพลงเมตตาก็ดีครับ

 

สมัยก่อนผมนั่งสมาธิก็ได้ยินเสียงเพลงที่เขาเปิดขึ้นมา เราก็นั่งดูอารมณ์ที่มากระทบ ครับเอาเป็นแบบฝึกหัดเลยคือถ้าเราเผลอสติ ใจเราก็จะไปร้องไปฟังต่อเสียงเพลงที่ได้ยิน พอเราตั้งสติได้เราก็กลับมาอยู่กับใจเรา เดี๋ยวเราก็เผลอไปฟังใหม่อีก พอเรารู้สึกตัวก็เริ่มตั้งสติอีกหนักเข้าใจเราก็ตั้งมั่นเห็นอารมณ์ที่เกิดขึ้นกับจิตและจิตที่เข้าไปหลงในอารมณ์ครับ

 

ค่อนข้างจะไม่เหมาะสม การนั่งสมาธิปกติจะจับคำบริกรรมเป็นต้นว่า พุทโธ สัมมา อรหัง หรือ คำอื่นๆ ให้สมาธิแนบแน่นไต่จาก ขณิกสมาธิ ไป อุปจาระ จนถึงฌาณ การเปิดเทปธรรมะระหว่างนั่งสมาธิจะทำให้ใจแบ่งไปฟังธรรมบ้าง เดี๋ยวบริกรรมบ้าง สมาธิจะแนบแน่นยากเหมือนจับปลา 2 มือ ยกตัวอย่างมีคนเคยถามกัลยาณมิตรท่านหนึ่งว่าระหว่างขับรถสวดมนต์ไปด้วยได้หรือไม่ ท่านก็แนะนำว่าไม่สมควร ขับรถก็ควรตั้งใจขับรถไม่ควรแบ่งใจไปทำอย่างอื่น
อีกเรื่องหนึ่ง เคยอ่านเรื่องของหลวงพ่อองค์หนึ่ง ว่าท่านไปถ้ำใหนสักที่หนึ่ง ได้พบกลุ่มพระ 3-4 รูปใน กำลังจะนั่งกรรมฐานกัน พอเริ่มหลับตาพระหัวหน้าคณะก็สวดมนต์ดังขึ้นมา หลวงพ่อก็ถามว่าท่านสวดมนต์ทำไม พระหัวหน้าก็บอกว่ามีเสียงพระพุทธเจ้ามากระซิบที่หูว่าให้สวดมนต์ขณะที่พระองค์อื่นนั่งกรรมฐาน หลวงพ่อก็กำหนดจิต เพ่งดูก็เห็นอสูรกายมาแอบอ้างว่าเป็นพระพุทธเจ้า มาสอนแบบผิดๆ หลวงพ่อท่านก็สอนพระหัวหน้าคณะองค์นั้นว่า การนั่งกรรมฐานต้องนั่งที่เงียบสงบ ไม่ควรจะสวดมนต์ใดใดทั้งสิ้นเป็นการรบกวนผู้อื่น และบอกกล่าวเรื่องอสูรกายที่ท่านเห็นให้ฟัง

 

ความคิดของผม

ผิด และ ก็ไม่ผิด

ผิด ก็ต่อเมื่อ ยังจะติดในเสียง (ไม่ละ)

ไม่ผิด ก็ต่อเมื่อ ได้ยินเสียงแต่ หูและจิตไม่ได้ฟังเสียง (ละ)

 

พูดแล้วเข้าใจยากวะ ท่านไม่ต้องเปิดเพลงฟังหรอก นั่งสงบๆดีแล้ว เพราะท่านยังไม่มีสมาธิขั้นใดๆเลย ทำให้บรรยากาศสงบๆ จะได้มีสมาธิ ถ้าได้แล้วถึงขั้น ต่อให้ท่านไปนั่งสมาธิในเธค ก็ไม่มีปัญหา สาธุ

 

ก็ดีจ๊ะ เป็นการผ่อนคลายของจิตจ้า แต่อย่าเพลิน จนเคลิ้มไปกับเพลงถึงขนาดฮึมฮัมออกมานะจ๊ะ

สมาธิที่ดีต้องตั้งมั่น อันนั้นก็เป็นการเอาจิตไปจดจ่อกับเพลง แต่ถ้าทำบ่อยๆจนเป็นความเคยชิน เวลาไม่มีเพลงก็จะทำสมาธิไม่ได้

ลองแบบนี้ดูไม๊

เปิดเพลงนั่งสมาธิจนอารมณ์ผ่อนคลายสบายๆ แล้วค่อยปิดเพลง แต่ให้ทรงอารมณ์ผ่อนคลายนั้นไว้ แล้วก็มาเริ่มดูลมหายใจ ควบกับคำภาวนา ลองทำดูนะจ๊ะ ค่อยๆทำไปไม่เร่ง สำคัญเรื่องอารมณ์ผ่อนคลาย สบายๆ นั่นแหละ อย่าสบายจนง่วงนอนน่ะ แด่วจะโดนสมาธิกินหลับสนิท อิอิ

 

ตามความคิดของผม

ไม่ผิดครับเพราะการทำสมาธิมีหลายรูปแบบแล้วแต่วิธีการของแต่ละคน การใช้เสียงเพลงกล่อมเพื่อทำให้เกิดสมาธินั้นก็เป็นอีกวิธีการหนึ่ง เพราะการทำสมาธิคือทำให้จิตมีความนิ่งอยู่ในอารมณ์เดียวทำให้เกิดความสงบ แต่สมาธิที่เกิดจากการใช้เสียงเพลงทรงอารมณ์ได้สูงสุดเพียงแค่อุปจารสมาธิ ถ้าหากคนฉลาดจะตัองทำต่อคือให้พิจารณาลงจนให้เห็นเป็นไตรลักษณ์คือ อนิจจัง (ความไม่เที่ยง)เพราะเพลงเปลี่ยนทำนองเปลี่ยนโนต้ไปเรื่อยๆ ทุกขัง (เป็นทุกข์) เพราะคนเล่นก็เหนื่อยคนฟังก็เหนื่อย หลงเคลิ้มไปตามเสียงตามเนื้อเพลง หรือไม่พอใจในเสียงในเนื้อหาก็เป็นทุกข์ อนัตตา (ดับสลายไปในที่สุด) เพราะเพลงมีจบคนเล่นก็ตายคนฟังก็ตายสุดท้ายก็ไม่มีอะไรในที่สุดไม่น่ายึดติดไม่น่าลุ่มหลง เมื่อละอารมณ์เหล่านี้ได้ก็คงก้าวหน้าขึ้น

เพลงเหมือนเรือใช้ข้ามฝั่งเมื่อถึงฝั่งก็อย่าอาลัยเรือ

 

ดีแล้วครับ แปลว่ารู้จักการทำวิเวกให้เกิดขึ้นโดยไม่ต้องอิงอาศัยสถานที่

เวลาเกิดอะไรโครมคราม เราจะเข้าวิเวก ได้ง่าย ไม่หงุดหงิดรำคาญใจ

ที่นี้มาดูรายละเอียดกันสักนิด

กรณีทำสมาธิ แล้วเงียบ แต่พอหลุดสมาธิออกมา ให้ดูตรงนี้

- ถ้า จิต จับเพลงและรู้ท่อนเพลงว่าตอนไหน และต่อไปร้องอย่างไร หรือมี
ทำนองอย่างไร โดยเหมือนจิตเรา ทำทำนองนั้นดังขึ้นในจิตก่อน แล้วเสียง
เพลงดังตามหลัง เมื่อเสียงเพลงดังตามหลังมา ถูกท่อนแล้วยินดี ดีใจที่จด
จำเพลงได้ รับรู้ได้ว่าไพเราะ รับรู้ได้ว่า เราจำเพลงนี้ได้ อันนี้ ผิดทันที

- ถ้า จิต จับเพลง มีการฮำเพลงก่อนหน้า และ ตามหลัง ( มีฮัมผิดเลยแก้
ตาม ) อันนี้ก็ไม่ได้ ผิดทันที

- ถ้า จิต จับเพลง ไม่มีการฮำ แต่อาศัยเป็นเครื่องอยู่ จิตไม่สัดส่ายไปเรื่อง
อื่น ไปคิดเรื่องอื่น ไม่ฝุ้งเรื่องผลของสมาธิตะกี้ ไม่ควานหาอาการของจิต
ในสมาธิเมื้อกี้ อาศัยแต่เสียงสูงต่ำเป็นเครื่องเกาะ ไม่ให้จิตสัดส่าย ก็ถือ
ว่า ดีพอใช้ คือ ที่กล่าวว่า พอใช้ เพราะมันเป็นจริตส่วนตัว ในการใช้โสต
ประสาทเป็นวิหารธรรม ก็เป็นการอาศัยรูปเป็นเครื่องอยู่ไม่ต่างจากการ
บริกรรม หรือ ดูท้องพอง-ยุบ ซึ่งเครื่องอยู่เหล่านั้นเป็นมาตราฐาน ซึ่งพอ
อยู่สักพัก จิต ก็จะกลับไปทำสมาธิต่อได้เป็นผล

 

คงเหมือนกับที่ผมเคยนั่งอยู่ริมน้ำตกครับ...
หลับตานั่งฟังเสียงสายน้ำตกไหล..จนจิตเป็นสมาธิดีครับ
เสียงเป็นกระบวนการที่เราชอบที่จะนำไปสู่สมาธิก็ทำไปเถอะครับ...
แต่เมื่อสมาธิเกิดแล้ว เสียงก็ไม่จำเป็นอีกต่อไป...
เราจะไม่ลืมว่า เสียงคือศัตรูสำคัญของปฐมณาน..

 

มีหลายท่านที่แสดงความเห็นได้ดีมาก ๆ ครับ ท่านผู้ถามสามารถเลือกเก็บดอกไม้ได้ตามใจชอบ

ส่วนความเห็นของผมเองนั้น การทำสมาธิคือการทำใจให้สงบ ปลดปล่อยตัวตนออกจากความยึดมั่นทั้งหลาย มีอารมณ์เพ่งอยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่งจนอารมณ์แน่วแน่ สบาย โปร่ง โล่ง ดังนั้นการฟังเพลงหรือฟังธรรมมะไปด้วยสามารถจะเหนี่ยวอารมณ์ให้เข้าถึงความสบายนั้นได้ไม่ยากเย็นถ้าสมาธิดีพอ บางทียังได้ปัญญาจากการฟังธรรมมะไปด้วยครับ แต่ถ้าจะต่อยอดสมาธิให้ยิ่ง ๆ ขึ้นไป ความแน่วแน่จะโน้มใจให้อารมณ์แนบสนิทมากขึ้นเรื่อย ๆ จะละเสียงต่าง ๆ เหมือนเราละจากลมหายใจในอานาปาณสตินั่นเองครับ ^-^

 

สำคัญที่สภาวะจิตของผู้ปฏิบัติแต่ละท่านเป็นสำคัญน่ะครับ


[294] ลักษณะตัดสินธรรมวินัย 8 หรือ หลักกำหนดธรรมวินัย 8 (criteria of the Doctrine and the Discipline)
ธรรมเหล่าใดเป็นไปเพื่อ
1. วิราคะ คือ ความคลายกำหนัด, ความไม่ติดพัน เป็นอิสระ (detachment; dispassionateness) มิใช่เพื่อความกำหนัดย้อมใจ, การเสริมความติด
2. วิสังโยค คือ ความหมดเครื่องผูกรัด, ความไม่ประกอบทุกข์ (release from bondage) มิใช่เพื่อผูกรัด หรือประกอบทุกข์
3. อปจยะ คือ ความไม่พอกพูนกิเลส (dispersion of defilements) มิใช่เพื่อพอกพูนกิเลส
4. อัปปิจฉตา คือ ความอยากอันน้อย, ความมักน้อย (wanting little) มิใช่เพื่อความอยากอันใหญ่, ความมักใหญ่ หรือมักมากอยากใหญ่
5. สันตุฏฐี คือ ความสันโดษ (contentment) มิใช่เพื่อความไม่สันโดษ
6. ปวิเวก คือ ความสงัด (seclusion; solitude) มิใช่เพื่อความคลุกคลีอยู่ในหมู่
7. วิริยารัมภะ คือ การประกอบความเพียร (energy; exertion) มิใช่เพื่อความเกียจคร้าน
8. สุภรตา คือ ความเลี้ยงง่าย (being easy to support) มิใช่เพื่อความเลี้ยงยาก

ธรรมเหล่านี้ พึงรู้ว่าเป็นธรรม เป็นวินัย เป็นสัตถุสาสน์ คือคำสอนของพระศาสดา; หมวดนี้ ตรัสแก่พระนางมหาปชาบดีโคตมี

ที่มา:
http://www.84000.org/tipitaka/dic/d_item.php?i=294

 

ไม่ผิด แต่ควรเลือกเพลงให้เหมาะ ทั้งท่วงทำนองและความดังของเสียง เพลงนุ่มเย็นกล่อมจิตให้สงบได้ดีทีเดียว ธรรมะก็เช่นเดียวกัน ชอบแบบใหนก็เลือกเอา บางคนเจอที่เงียบๆมืดๆเป็นฟุ้งกระจายเลย ส่วนตัวผมเงียบเป็นหลับขยับเป็น.... อะไรๆถ้าถือไว้มันก็เมื่อย วางมันลงเสียเราก็สบาย

 

ถ้าชอบดนตรืเพื่อสมาธิผมมีลิงค์ที่น่าสนใจลองเอาไปฟังดูนะครับ ส่วนตัวผมชอบบทเพลงของสวรรค์ชั้นต่าง ๆ ฟังเพลิน ๆ ตอนไม่ได้นั่งสมาธิก็ดีเหมือนกันนะครับ
http://www.fungdham.com/song.html

 

เปิดฟังก็ไม่เป็นไรหรอกครับ เพราะผมก็เปิดฟังบ่อยๆเวลานั่งสมาธิ แต่ว่าพอฟังไปสักห้านาทีก็ไม่ได้สนใจเสียงเทศแล้ว ไม่ได้ยินลืมไปเลยว่าเปิดธรรมะอยู่ ไม่รู้เหมือนกันรึเปล่านะครับ ไม่ติดในเสียง ได้ยินแต่ไม่ปรุงต่อ เลยเงียบไปมั้ง...0.0...

 

ถ้าเปิดเพลง หรือ ธรรมะฟัง ตอนทำสมาธิ มีโอกาสที่จิตจะส่งออกนอกสูงมาก ถึงจิตจะแข็งหนักหนา แต่เราบังคับให้หูไม่ได้ยินไม่ได้ เพลงมาสักท่อน ถ้าโดนใจก็เผลอคิดตามแล้ว ธรรมะถ้าได้ยิน ก็อดคิดตามไม่ได้ มากันเป็นภาพ มากันเป็นมิวสิควิดีโอกันไปเลย ดูจะไม่เหมาะกับการนั่งให้จิตอยู่กับตัวเรา ให้เป็นสมาธิน่ะครับ

เคยไปนั่งสมาธิที่วัด แล้วข้างๆวัด มีงานแต่งงาน พี่แกเล่นให้ลำโพงขนาดประมาณลำโพงงานวัดหันมาทางกุฏิผม เพลงมาทีไร จิตกระเจิงทุกทีครับ เอาสติตามดูจิตก็ไม่ไหว เพราะเพลงมันรบกวนเหลือเกิน

เท่าที่ได้ยินมา ก็เห็นแต่พระสายกรรมฐานปลีกตัวหาที่สงบที่วิเวก เพื่อปฏิบัติธรรมกันน่ะครับ ออกธุดงค์หาสถานที่เหมาะสมกับการปฏิบัติกัน คิดว่าความเงียบก็น่าจะเป็นส่วนหนึ่งในการปฏิบัติธรรมได้สำเร็จครับ

 

นั่งสมาธิแล้วเปิดเพลงหรือธรรมะ คลอไปด้วยนี่ผิดหลักไหม ?

ผิดหรือถูกก็....ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของเหตุ.....นั้นๆ เหมือนกัน

ดังเช่น ต้องการใช้เสียงเป็นกรรมฐานหรือเครื่องผูกจิตแลใจ ไม่ให้ฟุ้งซ่าน ส่ายแส่...เพื่อความ
สงบ ระงับของจิตใจ ซึ่งโดยมากก็จะเป็นการช่วย......ในเบื้องต้น ถ้าเบื้องสูง เบื้องปลายแล้ว
ก็ไม่ต้องใช้อะไรเลย ! และก็ไม่ต้องคิด...จะทำอะไร ! อยู่เฉยๆ...นิ่งๆ...หยุด.....หยุดในหยุด

การเข้าสู่อัปปนาสมาธิหรือฌานนั้นก็มี วิตก วิจาร ปิติ สุข เอกัคคตา
การเปิดเพลงหรือฟังธรรมะ ก็จะเป็นการ วิตก วิจาร แต่เมื่อใดละ วิตก วิจาร นั้น
เหลือ ปิติ สุข เอกัคคตา ก็จะเป็นการเข้าสู่สมาธิในระดับที่ลึกหรือสูงยิ่งขึ้นไปอีก
ดังที่พระเดชพระคุณหลวงพ่อฤาษีลิงดำได้เทศน์ได้สอนได้กล่าวไว้ว่า ให้ลองเปิดเพลง
หรือวิทยุแล้วนั่งสมาธิไปด้วย เมื่อใดไม่ลำคาญในเสียงนั้นหรือหูไม่ได้ยินเสียง...ก็ถือว่าพอใช้ได้
ก็เป็นการทดสอบจิตแลใจได้ดีทีเดียว ซึ่งก็ดีกว่าการนั่งสมาธิที่เงียบสงบ แต่เพียงอย่างเดียว
(ชีวิตจริงเราก็ต้องเจอะเจอเรื่องราวร้อยแปดพันเก้า ฯ...และก็จะเกี่ยวข้องกับการทำสมาธิ
ลืมตาหรือการดำเนินชีวิตประจำวันพร้อมกับการเจริญสมาธิ ภาวนาไปด้วย)

แต่ถ้าต้องการนั่งสมาธิแบบเฉพาะเจาะจง...ซึ่งก็ต้องการความเงียบสงบหรือก็ไม่ต้องการมีสิ่งใด
เป็นเครื่องรบกวน ฯ อย่างนี้ก็ไม่สมควรเหมือนกันเพราะจะเป็นเครื่องถ่วง กังวล ผูกมัด แนบ ยึดติด
กับเสียงนั้น ก็จะทำให้ไม่ไปไหนติดอยู่ตรงนั้น ! (ซึ่งก็อยู่ที่เราอีกเหมือนกันว่าจะใช้จะเปิดหรือเปล่า
หรือจะประคองจิตแลใจอย่างไร..การฝึกพระกรรมฐานนั้นก็อยู่ที่การปฏิเวธ..ปรับมาใช้ของใครของมัน)

การเปิดฟังเพลงต่างๆ ก็เช่นกันไม่ว่าทวงทำนอง บทเพลงจะออกมาในแนวใดก็ตาม ถ้าจิตแลใจน้อม
คล้อยตาม น้อมนำให้ไปคิด ยึดติด กับอารมณ์นั้นๆ ก็ถือว่าเป็นการส่งจิตออกนอก...ยังไม่เป็นการดี !
แต่ถ้าฟังแล้วไม่ไปยึดติด รับรู้ รู้สักแต่ว่าเพียงรู้ เป็นเครื่องถ่วง โยง ไม่ให้จิตแลใจฟุ้งซ่านก็ถือว่า
เป็นการปฏิบัติธรรมะ พระกรรมฐาน

อายตนะทั้ง ๖......ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ที่ออกไปรับรู้หรือส่งออก
ถ้ารู้เท่าทันมันหรือกำหนดรู้ลงที่ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ก็เป็นภูมิวิปัสสนาแต่ถ้าไม่รับรู้หรือมุ่งดับจิต
แต่เพียงอย่างเดียว ก็เป็นภูมิของสมถะพระกรรมฐาน ฯ เพราะฉะนั้นหูที่ไปฟังไม่ว่าจะเรื่องดีหรือไม่ดี
ฤ จะเป็นหูหาเรื่องหรือไม่!.......ก็อยู่ที่ตัวเราแล..ไม่ว่าจะมุ่งหรือพลิก....ไปทางใด
ก็ได้ชื่อว่า ผู้ปฏิบัติ..เจริญสมาธิภาวนา

ยโต ยโต จ ปาปกํ ตโต ตโต มโน นิวารเย.
ก็บาปเกิดจากอารมณ์ใดๆ พึงห้ามใจจากอารมณ์นั้นๆ
(สํ. ส. ๑๕/๒๐)

ขออนุโมทนา

 

ไปนั่งทำสมาธิในเธค ผับ มีโคโยตี้ด้วยก็แจ๋ว ก็ได้นี้คับ ถ้าคิดว่าจิตเป็นสมาธิแล้ว ถ้าจิตยังไม่เป็นสมาธิก็หาที่เงียบ ที่สงัด

 

อะไรที่ว่าถูก อะไรที่ว่าผิด ครับ คุณนั่งสมาธิฟังเพลง หรือธรรมะ นั้น หากคุณขาดสมาธิ คุณก็ฟังไม่รู้เรื่องหรอกนะ ไม่ว่าคุณจะทำแบบไหนที่ไม่มีในหลักคำสอน แต่ไม่ทำให้ผู้อื่นต้องเดือดร้อน มันอาจจะเป็นเส้นทางธรรมเฉพาะของคุณก็ได้ ดังที่พระพุทธองค์กล่าวไว้ว่า ธรรมมะที่นำมานี้นั้น เป็นเพียงแค่ใบไม้ในกำมือ ถ้าตีความ พระพุทธท่านก็บอกเป็นในว่าธรรมมะยังมีอีกมากมายที่พระองค์ท่านยังไม่ได้นำมาสอน...จึงไม่แปลกเลยที่จะมีผู้พบเจอรูแบบธรรมไปเรื่อยๆ........